Αντιστροφή των ρόλων; Πλέον οι παπαράτσι μηνύουν τους διασημότητες για τις φωτογραφίες στις οποίες απεικονίζονται.

Οι διασημότητες και οι παπαράτσι έχουν μια μακρά σχέση έντασης και κόντρας που τώρα κλιμακώνεται με μια αναπάντεχη τροπή και φόντο τα social media.

Από κατηγορίες για παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής μέχρι παράπονα για όχι και τόσο κολακευτικές φωτογραφίες, διάφοροι αστέρες επιτέθηκαν κατά καιρούς σε όσους πληρώνονταν για να τους ακολουθούν.

Αλλά τα τελευταία χρόνια ένα νέο κύμα μηνύσεων παρατηρείται, αυτή τη φορά από την αντίθετη κατεύθυνση.

Ενάντια σε έναν αριθμό διάσημων, ανάμεσά στους οποίους η Jennifer Lopez και η Gigi Hadid, κατατέθηκαν μηνύσεις καθώς πόσταραν φωτογραφίες τους στους λογαριασμούς τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι φωτογραφίες αυτές είχαν ληφθεί από παπαράτσι.

Τι ακριβώς συμβαίνει με τα πνευματικά δικαιώματα;

Ίσως πιστεύετε πως αν είστε το θέμα μια φωτογραφίας αυτό σας δίνει το δικαίωμα να χρησιμοποιείτε την εικόνα ελεύθερα.

Αλλά σύμφωνα με τον νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα είναι ο φωτογράφος ο οποίος συνήθως διατηρεί τα δικαιώματα της φωτογραφίας, εκτός αν τα έχει παραχωρήσει σε κάποιον τρίτο φορέα όπως το πρακτορείο του ή ο εργοδότης του.

Έτσι, είτε είστε celebrity που κάποιος παπαράτσι σας φωτογράφισε καθώς φεύγατε από το τελευταίο μεγάλο event του Χόλιγουντ είτε κάποιος που πόζαρε για έναν φίλο του, η φωτογραφία τυπικά ανήκει στο άτομο που πάτησε το κουμπί της φωτογραφικής μηχανής.

Ο Neel Chatterjee, Αμερικανός δικηγόρος που εξειδικεύεται στο θέμα, δήλωσε πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν περιπλέξει σε μεγάλο βαθμό την υπόθεση.

Σύμφωνα με τον Chatterjee μέρος του προβλήματος αποτελούν οι διαδικτυακές αναδημοσιεύσεις οι οποίες γίνονται τόσο γρήγορα με τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων να αδυνατεί να ελέγξει την πορεία τους.

Σε πρόσφατες μηνύσεις φωτογραφικά πρακτορεία υποστήριξαν πως είναι άδικο οι celebrities να αναπαράγουν και να διανείμουν τις φωτογραφίες τους στα εκατομμύρια των θαυμαστών τους χωρίς άδεια.

Ορισμένα φωτογραφικά πρακτορεία μάλιστα άσκησαν έφεση ζητώντας αποζημίωση για διαφεύγοντα κέρδη, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να εκτοξεύουν την αξία δημοσιεύσεων στα ύψη.

Το 2017 η Khloe Kardashian μηνύθηκε για παραβίαση του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων όταν ανέβασε μια φωτογραφία της, την οποία είχε τραβήξει ένας παπαράτσι στο Μαϊάμι, στον λογαριασμό της στο Instagram.

Το φωτογραφικό πρακτορείο Xposure Photos, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, ζήτησε αποζημίωση 175.000 δολαρίων για την ανάρτηση.

Το Xposure Photos ισχυρίστηκε πως η φωτογραφία που προοριζόταν αποκλειστικά για την Daily Mail, χρησιμοποιήθηκε από την Khloe Kardashian χωρίς άδεια και χωρίς καμία αναφορά στο πρακτορείο.

Παράλληλα, το πρακτορείο, ανέφερε πως η ανάρτηση, την οποία είδαν περίπου 67 εκατομμύρια ακόλουθοι της Kardashian, αποτέλεσε αυθαίρετη, σκόπιμη και κακόβουλη παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

H Kardashian διέγραψε τη φωτογραφία και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αποσύρουν τη μήνυση πέρυσι.

Ακόμα η Kardashian ενημέρωσε τους θαυμαστές στις στο Twitter πως μπορεί να χρειάζεται περισσότερος χρόνος πλέον μέχρι να ανεβάσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες της καθώς πρέπει πρώτα να έχει την απαραίτητη άδεια.

Την προηγούμενη εβδομάδα το μοντέλο Gigi Hadid κατατέθηκε μήνυση για μια φωτογραφία της, ενώ σύμφωνα με την καταγγελία, ο λογαριασμός της στο Instagram περιλαμβάνει πάνω από 50 φωτογραφίες χωρίς credits στα οποία η Hadid εμφανίζεται σε δημόσιο χώρο, σε εκδηλώσεις Τύπου ή στην πασαρέλα.

Ακόμα, αναφέρθηκε πως τον προηγούμενο μήνα και η Jennifer Lopez μηνύθηκε για παρόμοια υπόθεση, ενώ υπάρχουν αρκετά παραδείγματα τα οποία συνηγορούν στην άποψη πως το φαινόμενο θα έχει διάρκεια.

Η άνοδος του «copyright trolling»

Σύμφωνα με τον Chatterjee οι υποθέσεις αυτές έχουν γίνει γνωστές ως «copyright trolling» και πιστεύει πως τα φωτογραφικά πρακτορεία διερευνούν ένα νέο τρόπο για να αυξάνουν την κερδοφορία τους.

Ωστόσο δεν είναι μόνο οι celebrities που βρίσκονται στο στόχαστρο. Ένας αριθμός λογαριασμών θαυμαστών έχει αναφερθεί πως παραβιάζει τη νομοθεσία για τα πνευματικά δικαιώματα ενώ κάποιοι από αυτούς έχουν «κατέβει» κατά τη διάρκεια της μηνυτήριας αναφοράς.

Όταν κάποιοι από τους θαυμαστές των Kardashian παραπονέθηκαν πέρυσι για το πρόβλημα η Kim ανέφερε πως η οικογένεια της εξέταζε το ενδεχόμενο πρόσληψης δικών τους φωτογράφων ώστε να ξεπεράσουν το θέμα.

Ο Chatterjee λέει για τον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων πως «προσβάλει την κοινή λογική». «Αν κάποιος με παρενοχλεί και με βγάζει φωτογραφίες και συμβαίνει να μου αρέσει μια από αυτές και θέλω να την χρησιμοποιήσω, αφού πρώτα έχω παρενοχληθεί και εκείνος έχει βγάλει χρήματα από εμένα τότε ποιος ο λόγος που με μηνύει;», ρωτάει ο δικηγόρος.

Παράλληλα αμφιβάλλει για τα διαφεύγοντα κέρδη. Ο Odell Beckham Jnr, Αμερικανός ποδοσφαιριστής, είναι ένας ακόμα celebrity που έχει δικαστική διαμάχη με τους παπαράτσι.

Οι δικηγόροι του ωστόσο αναφέρεται πως επικαλέσθηκαν το «δικαίωμά του στη δημοσιότητα», συνθήκη που ισχύει στη νομοθεσία μερικών Πολιτειών και που προστατεύει το δικαίωμα ενός ατόμου στο πως επιθυμεί το όνομά του ή η φήμη του να χρησιμοποιηθούν εμπορικά.

Άλλη μια παρόμοια περίπτωση υπεράσπισης σημειώθηκε πριν μερικά χρόνια, ωστόσο, όπως ο Chatterjee σημειώνει, αυτή η υπερασπιστική γραμμή παραμένει σύνθετη και σε μεγάλο βαθμό δεν έχει δοκιμαστεί στη νομολογία.

[lifo]