Υποχρεωτικό στόχο εξοικονόμησης ηλεκτρισμού 5% στις ώρες αιχμής, θεσπίζει η Ε.Ε., σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν δια στόματος του αντιπροέδρου Φρανς Τίμερμανς και της επιτρόπου Κάντρι Σίμσον.
Το κάθε κράτος-μέλος θα καθορίζει το 10% των ωρών καθημερινά με βάση τις ανάγκες του. Ταυτόχρονα, θα επιδιωχθεί μείωση της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τουλάχιστον 10%. Τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για την επίτευξη αυτής της μείωσης της ζήτησης, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν οικονομική αντιστάθμιση.
Η υποχρεωτικότητα για μείωση της κατανάλωσης ρεύματος στις ώρες αιχμής αφορά, όπως αναφέρθηκε, την κάθε χώρα. Αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα θα επιβάλλει υποχρεωτική εξοικονόμηση στους χρήστες ηλεκτρικής ενέργειας.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με πληροφορίες, στα οικιακά και επαγγελματικά «ρολόγια», δεδομένου ότι δεν υπάρχουν έξυπνοι μετρητές, αυτό που μπορεί να γίνει είναι σε εθελοντική βάση. Θα γίνει καμπάνια, θα υπάρχει ούτως ή άλλως το κίνητρο της extra επιδότησης όταν επιτυγχάνεται συνολική μείωση κατανάλωσης κ.λπ.
Σε ότι αφορά τη βιομηχανία, δηλαδή τη Μέση Τάση και την Υψηλή Τάση, πληροφορίες αναφέρουν ότι η μείωση της κατανάλωσης θα επιδιωχθεί μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, στην οποία θα προσέρχονται όσες επιχειρήσεις μπορούν, με βάση το προφίλ κατανάλωσης που έχουν και το είδος της δραστηριότητάς τους, και θα «προσφέρουν» μείωση κατανάλωσης τις ώρες αιχής, έναντι αμοιβής που θα λαμβάνουν.
«Αγκάθι» είναι το γεγονός ότι, όπως αναφέρει η πρόταση της Κομισιόν, η μείωση πρέπει να γίνεται με βάση το Μέσο Όρο κατανάλωσης της τελευταίας 5ετίας. Σε αυτήν όμως περιλαμβάνονται και τα δύο χρόνια της πανδημίας, όταν τα εργοστάσια, εν πολλοίς, υπολειτουργούσαν.
Πλαφόν στα υπερέσοδα
Εν τω μεταξύ, στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα ορίστηκε το ευρωπαϊκό πλαφόν στις τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής πλην του αερίου. Τα χρήματα που θα αντληθούν εκτιμώνται σε 117 δισ. ευρώ που μαζί με τα έσοδα από τα υπερκέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων θα τροφοδοτήσουν τις επιδοτήσεις των καταναλωτών.
Η Σίμσον ανέφερε ότι τόσο ο ελληνικός μηχανισμός με τα πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή, όσο και το ισπανικό μοντέλο θα συνεχίσουν να λειτουργούν, όπως και κάθε εθνικός μηχανισμός που έχει πλαφόν χαμηλότερο από τα 180 ευρώ που ζητά η Κομισιόν πανευρωπαϊκά.
Η Κομισιόν επέλεξε το επίπεδο των 180 ευρώ/MWh διότι αυτό θεωρεί ότι είναι το κόστος μιας λιγνιτικής μονάδας, ενώ ταυτόχρονα εκτιμά ότι στην περίπτωση των ΑΠΕ δεν οδηγεί σε περιορισμό των επενδύσεων, αφού τα κέρδη είναι ούτως η άλλως υψηλά.
Παράλληλα, διευκρινίστηκε σχετικά με τα πλαφόν ότι σε περίπτωσεις που μια χώρα εισάγει ηλεκτρισμό από μια άλλη, τα έσοδα θα πρέπει να αποδίδονται στη χώρα όπου έγινε η παραγωγή. Ως εκ τούτου, θα χρειαστούν συμφωνίες αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών.
Όσον αφορά συγκεκριμένα τα υπερκέρδη των ορυκτών καυσίμων, θα απορροφάται το 33% των κερδών προ φόρων εφόσον ξεπερνούν κατά τουλάχιστον 20% το μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Σχετικά με την στήριξη των ενεργειακών ομίλων για να μην πτωχεύσουν, η Κομισιόν ξεκίνησε ήδη τις διαδικασίες για χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων.
Τέλος, στις αρχές του 2023 αναμένεται η κατάθεση των πρώτων προτάσεων της Κομισιόν σχετικά με την ολική αναθεώρηση της αρχιτεκτονικής της αγοράς ενέργειας, πέραν δηλαδή των άμεσων μέτρων που αναφέρθηκαν παραπάνω.