Το 1961 σε έκταση 100 στρεμμάτων, εγκαινιάστηκε το εργοστάσιο παραγωγής αμιαντοτσιμέντου «Ελλενίτ» στην Νέα Λάμψακο κοντά στη Χαλκίδα.
Αρχικά απασχολούσε 250 εργαζόμενους σε όλα τα στάδια παραγωγής, οι οποίοι όμως δεν γνώριζαν απολύτως τίποτα για τις επιπτώσεις του αμίαντου στην υγεία.
Τι κι αν η πρώτη επιστημονική έρευνα για τις συνέπειες του αμίαντου έγινε το 1898; Στην Ευρώπη και την Ελλάδα έπρεπε να περάσει περίπου ένας αιώνας για να αποφασισθεί η απόσυρσή του.
Από τους εργαζόμενους στο καρκινογόνο εργοστάσιο της Ελλενίτ, 72 άτομα έχασαν τη ζωή τους από αμιάντωση ή από διάφορες μορφές καρκίνου. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσοι πέθαναν από τους κατοίκους της Λάμψακου, που κατοικούσαν σε μικρή απόσταση από το εργοστάσιο.
Τα φουγάρα που κάθε βράδυ κάπνιζαν με νέφος αμίαντου την ατμόσφαιρα επιβάρυναν καθοριστικά την υγεία των κατοίκων του χωριού. Μέχρι και 1978 δεν υπήρχε καμία ενημέρωση για την επικινδυνότητα του αμίαντου.
Οι εργάτες ανυποψίαστοι έπαιρναν το κολατσιό τους πάνω στα σακιά με το καρκινογόνο υλικό ή ξάπλωναν εκεί για να ξεκουραστούν. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 πήγαιναν μαζικά στα νοσοκομεία με αναπνευστικά προβλήματα, όπου διαπιστώνονταν οι θανατηφόρες παθήσεις τους.
Τότε ήρθαν οι πρώτες οδηγίες που προειδοποιούσαν για τον αμίαντο. Η εταιρεία Ελλενίτ όμως, ποτέ δεν παραδέχθηκε ότι ο αμίαντος ήταν καρκινογόνος.
Από το 1985, οι συγγενείς των θυμάτων άρχισαν δικαστικό αγώνα και μετά από δέκα χρόνια δικαιώθηκαν. Όταν το δικαστήριο ζήτησε να εξεταστούν οι εργάτες στα νοσοκομεία, οι γιατροί διέγνωσαν ποσοστό αναπηρίας από 93% – 95%.
Το εργοστάσιο έκλεισε τελικά το 1990 και πρόσφατα το εργοστάσιο κατεδαφίστηκε και τα μπάζα του απομακρύνθηκαν. Ο εφιάλτης του καρκίνου όμως ακόμη ταλαιπωρεί εργαζόμενους και κατοίκους.