Με την ημερομηνία επανεκκίνησης, αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς να παραμένει άγνωστη προς το παρόν, οι επιχειρήσεις συσσωρεύουν υποχρεώσεις και δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν το στοκ τους.
Τον πλέον εμπορικό μήνα του χρόνου, τον Δεκέμβριο, το λιανεμπόριο κατέγραψε πτώση πωλήσεων κατά 11% σε αξία (με τον τομέα ένδυσης και υπόδησης να σημειώνουν πτώση κατά 60% περίπου και τα ηλεκτρικά είδη πάνω από 20%), γεγονός που προοιωνίζεται ακόμη μεγαλύτερη «βουτιά» για τις πωλήσεις των πρώτων μηνών του 2021.
Είναι ενδεικτικό δε ότι φορείς του εμπορίου κάνουν λόγω πια για την αγορά του Πάσχα, με τον πρόεδρο της ΕΣΕΕ, Γ. Καρανίκα να δηλώνει πως δεν μπορεί να χαθεί και αυτή η εμπορική περίοδος.
Εκπρόσωποι φορέων και επικεφαλής εμπορικών ομίλων έχουν σε κάθε τόνο επισημάνει ότι τα υβριδικά μοντέλα λειτουργίας της αγοράς, click away, click inside και ηλεκτρονικό εμπόριο δεν αρκούν για να κρατήσουν τις επιχειρήσεις σε μια έστω εύθραυστη ισορροπία. Παράλληλα, το «ακορντεόν» που έχει υποστεί η αγορά γεννά μυριάδες διαχειριστικά προβλήματα, από τις εκτελέσεις της «ουράς» των παραγγελιών έως τις προμήθειες των ίδιων των αποθηκών, και από τη διαχείριση των αναστολών και των εργαζομένων στο εμπόριο έως και τη στρατηγική για τους επόμενους μήνες.
Όπως σημειώνει το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, οι απώλειες που καταγράφονται στο λιανικό εμπόριο αντανακλούν, τη στρεβλή λειτουργία της αγοράς. Ένα χαρακτηριστικό της στρεβλότητας αυτής είναι πως τους τελευταίους τρείς μήνες (Δεκέμβριος 2020 – Φεβρουάριος 2021) η αγορά έχει λειτουργήσει κάτω από τρείς διαφορετικές ταχύτητες:
α. το click-away κατά την εορταστική περίοδο,
β. την ελεύθερη πρόσβαση στα εμπορικά καταστήματα από τις 18 Ιανουαρίου, η οποία ωστόσο για ορισμένες περιφέρειες διήρκησε μόνο μέχρι και το τέλος του μήνα και
γ. το συνδυασμό των μεθόδων click-away και click-in-shop μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου για Αττική, Θεσσαλονίκη, Αχαΐα και Εύβοια.
Όλα αυτά συμβαίνουν δε όταν η εγχώρια κατανάλωση δείχνει να έχει δυναμική, με σειρά επιχειρήσεων να καταγράφουν υψηλές επιδόσεις πωλήσεων στα χρονικά «παράθυρα», όπως αυτό του Ιανουαρίου του 2021.
Με την ημερομηνία επανεκκίνησης αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς να παραμένει άγνωστη προς το παρόν, οι επιχειρήσεις συσσωρεύουν υποχρεώσεις και δεν ξέρουν τι να κάνουν το αδιάθετο στοκ. Οι επιχειρήσεις με εποχικά είδη χαρακτηρίζουν δε «παρηγοριά στον άρρωστο» την επέκταση της εκπτωτικής περιόδου έως τα τέλη Μαρτίου.
Ήδη κατά το πρώτο διάστημα των χειμερινών εκπτώσεων, εφόσον η αγορά δεν λειτουργεί κανονικά, οι 9 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις κατέγραψαν πτώση τζίρου, σύμφωνα με τα ευρήματα του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ. Οι έμποροι επιπλέον αναφέρουν πως αφενός η προσφορά προϊόντων με εκπτώσεις θα γινόταν ούτως ή άλλως, αλλά πως το περιθώριο κέρδους τους είναι ήδη από το 2020 συμπιεσμένο, προκειμένου να διοχετεύσουν με κάθε τρόπο το στοκ τους.
Δεδομένου ότι η άνοιξη είναι προ των πυλών, αναφέρουν πως στο δεύτερο 15νθήμερο του Μαΐου, «δύσκολα θα πουλήσουμε παλτά, αλλά πιθανότερο είναι να τα «φορέσουμε»…
Οι δε προμήθειες για τη νέα σεζόν και τους επόμενους μήνες παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά, σε ποσοστό έως και 30% κάτω από τις αντίστοιχες περυσινές, σε μια προσπάθεια προσαρμογής των επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα πανδημίας, συγκράτησης της ζήτησης και περιοριστικών μέτρων. Η παραπάνω συντηρητική στάση προοιωνίζεται την κατά τεκμήριο συρρίκνωση της αγοράς, καθώς οι εμπορικές επιχειρήσεις «προβλέπουν» έμμεσα πτώση πωλήσεων σε αυτό το επίπεδο.