Ο χωρισμός προκαλεί συναισθηματικό πόνο σε δραματικό βαθμό. Το νιώθουμε στο σώμα μας: στο στήθος, στο λαιμό ακόμα και στο έντερό μας. Ενώ η καρδιά μας μπορεί πραγματικά να πονάει – γι’ αυτό κι αναφερόμαστε στην εμπειρία που βιώνει κανείς μετά από το χωρισμό ως το «σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς».
Αλλά ενώ οι αντιδράσεις του σώματός μας στο χωρισμό μας οδηγούν να εστιάσουμε στην καρδιά, το όργανο για το οποίο θα έπρεπε να ανησυχούμε είναι ο εγκέφαλος. Ο τελευταίος ανταποκρίνεται με δραματικό τρόπο στον χωρισμό και η αντίδραση αυτή ευθύνεται για όλα τα φοβερά συμπτώματα που συνδέονται με τον πόνο στην καρδιά. Η κατανόηση του γιατί νιώθουμε, σκεφτόμαστε και συμπεριφερόμαστε όπως κάνουμε όταν πονάμε, είναι ζωτικής σημασίας εάν θέλουμε να διαχειριστούμε τις αντιδράσεις μας και να ανακάμψουμε.
Πολλά συμβαίνουν στον εγκέφαλό μας όταν η καρδιά μας πονάει, αλλά εδώ είναι τρεις τρόποι με τους οποίους επηρεαζόμαστε, πιο συχνά:
Συναισθηματικός πόνος που μοιάζει με σωματικός πόνος
Μελέτες απεικόνισης με τη χρήση μαγνητικού τομογράφου (fMRI) σε άτομα που χώρισαν, αποκάλυψαν ότι ο συναισθηματικός πόνος που βιώνουμε εκείνη τη στιγμή ενεργοποιεί παρόμοιους μηχανισμούς στον εγκέφαλο με αυτούς που ενεργοποιούνται όταν βιώνουμε σωματικό πόνο. Σε ορισμένες μελέτες, ο συναισθηματικός πόνος που βίωσαν οι άνθρωποι βαθμολογήθηκε ως ισοδύναμος με τον «σχεδόν αφόρητο» σωματικό πόνο.
Σκεφτείτε, ωστόσο, ότι ενώ ο σωματικός πόνος σπάνια παραμένει σε τόσο έντονα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο πόνος του χωρισμού μπορεί να διαρκέσει για ημέρες, εβδομάδες, ακόμη και μήνες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βασανιζόμαστε τόσο ακραία ψυχικά, μετά από έναν χωρισμό.
Συμπτώματα στέρησης
Άλλες μελέτες fMRI διαπίστωσαν ότι ο χωρισμός ενεργοποιεί τους ίδιους μηχανισμούς στον εγκέφαλο που ενεργοποιούνται όταν οι εξαρτημένοι απεξαρτώνται από ουσίες, όπως η κοκαΐνη και τα οπιοειδή. Αυτά τα ισχυρά συμπτώματα στέρησης από την απώλεια της αγάπης επηρεάζουν την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε, να εστιάζουμε και να λειτουργούμε σωστά.
Με λίγα λόγια, όπως δεν θα περιμέναμε ποτέ από έναν εξαρτημένο με σύνδρομο στέρησης να μπορεί να λειτουργήσει στη δουλειά του ή στην προσωπική του ζωή, εφόσον βρίσκεται προσωρινά σε μία ανώμαλη ψυχική κατάσταση, έτσι θα πρέπει να τροποποιήσουμε τις προσδοκίες που έχουμε από τον εαυτό μας ή τους άλλους, μετά από έναν χωρισμό.
Παρεμβατικές σκέψεις που μας κρατούν κολλημένους
Όταν η καρδιά μας πονάει, ο εγκέφαλός μας θα δημιουργήσει προβολές του πρώην μας που εισβάλλουν στο μυαλό μας χωρίς προειδοποίηση. Οι προβολές αυτές μπορεί να αφορούν σε μια νοητική εικόνα του πρώην συντρόφου μας, σε ένα απόσπασμα συνομιλίας, σε μια ανάμνηση ή σε κάποια άλλη υπενθύμιση. Κάθε φορά που εμφανίζεται μια τέτοια σκέψη, μας διακόπτει, ανοίγει ξανά την πληγή μας, ενεργοποιεί ξανά τον συναισθηματικό μας πόνο και πυροδοτεί τα συμπτώματα στέρησης. Οι ενοχλητικές αυτές προβολές μπορούν να εμφανιστούν δεκάδες φορές σε μια ώρα και να μας «διαλύσουν». Γι’ αυτό και αγωνιζόμαστε να ξεπεράσουμε το χωρισμό και να επανακάμψουμε εγκαίρως.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Εάν αντιληφθείτε ότι ο εγκέφαλος σας κάνει να σκέφτεστε τον πρώην σας ακούσια και αδιάκοπα, θα μπορέσετε να περιορίσετε τον χρόνο που επιλέγετε να σκεφτόσαστε ή να μιλάτε για αυτούς οικειοθελώς.
Όσο περισσότερο περιορίζετε τις εμφανίσεις του πρώην σας στις σκέψεις σας, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσετε να ανακάμψετε.
Κατανοείστε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε καθώς προσπαθείτε να ξεπεράσετε έναν χωρισμό, αποφύγετε την άσκοπη κριτική και την αυτοκατηγορία και δείξτε συμπόνοια στον εαυτό σας.