Τραγέλαφος. Παρωδία. Ευτυχώς όχι τραγωδία. Μόνο έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί όλο αυτό που είδαμε από το μεσημέρι της Δευτέρας σχετικά με τη κακοκαιρία Ελπίδα, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Την ώρα που άνθρωποι παρέμεναν για μια ολόκληρη νύχτα πάνω σε ένα τρένο, την ώρα που άλλοι πολίτες πέρασαν πάνω από 20 ώρες εγκλωβισμένοι μέσα σε ένα αυτοκίνητο δίπλα από το κέντρο της πρωτεύουσας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έσπευσε το πρωί της Τρίτης και με τη κρίση σε εξέλιξη, να ρίξει τις ευθύνες αλλού. Τις έριξε στον φορέα διαχείρισης της Αττικής Οδού και τα εγκλήματα που έγιναν εκεί, αλλά και σε εκείνους που προειδοποιούσαν την Πολιτική Προστασία για το «κακό».
Ως προς το πρώτο σκέλος, ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, ενημέρωνε τα ΜΜΕ το βράδυ της Κυριακής πως οι δρόμοι θα μείνουν ανοιχτοί και έλεγε επί λέξει: «Από τη σύσκεψη, φάνηκε ότι η στενή συνεργασία των εταιρειών διαχείρισης των αυτοκινητόδρομων και της Τροχαίας, θα μας βοηθήσει ώστε να μην κλείσει ούτε λεπτό ένας εθνικός δρόμος, ένας αυτοκινητόδρομος. Εάν παρ’ ελπίδα αυτό συμβεί, οι πολίτες θα έχουν άμεση ενημέρωση για περιορισμό της κίνησης κι εδώ αναφέρομαι κυρίως στα βαρέα οχήματα».
Εκ του αποτελέσματος φάνηκε πως ούτε συντονισμός υπήρξε, ενώ τα βαρέα οχήματα έλαβαν απαγόρευση κυκλοφορίας κατόπιν εορτής. Παράλληλα, μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας στην Αττική Οδό εισέπρατταν κανονικά το αντίτιμο των διοδίων, για να πάνε μετά οι οδηγοί και να εγκλωβιστούν δίπλα από τις εξόδους, ενώ όπως οι ίδιοι έχουν καταγγείλλει σε ουκ ολίγα Μέσα, τους έλεγαν πως δεν υπάρχει ζήτημα αποκλεισμού.
Ως προς το δεύτερο σκέλος, εκείνο που έχει να κάνει την ενημέρωση περί της ώρας που θα εκκινούσε το φαινόμενο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, είπε, αφού παραδέχθηκε την ανεπάρκεια του κρατικού σχεδιασμού: «Η πραγματικότητα είναι ότι ξεπεράστηκαν οι όποιες προβλέψεις υπήρχαν. Η πληροφόρηση που υπήρχε ήταν πως το χιόνι θα ερχόταν αργότερα και όχι τόσο έντονο. Μπήκε με σφοδρότητα και πολύ νωρίτερα και δημιούργησε τα προβλήματα με βασικό και καίριο την αδυναμία λειτουργίας ενός μεγάλου δρόμου».
Είναι προφανές, πως ακόμη και έτσι να ήταν τα πράγματα, κανείς δε δίνει ραντεβού με μια κακοκαιρία, ιδίως όταν -όπως ο ίδιος έχει ισχυριστεί- είναι πανέτοιμος για όποια έκτακτη κατάσταση, και έχει αναβαθμίσει τις υπηρεσίες του έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε ακραία ζητήματα. Σε αυτή τη κατεύθυνση άλλωστε δημιουργήθηκε και νέο υπουργείο με τυμπανοκρουσίες και πανηγυρισμούς.
Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι όπως προσπάθησε να τα περιγράψει ο κ. Οικονόμου για να «λειάνει» τη σκληρή αλήθεια. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το NEWS 24/7, κατά της σύσκεψη στη Πολιτική Προστασία, η ΕΜΥ ενημέρωσε από το βράδυ της Κυριακής πως το δυνατό χιόνι θα αρχίσει περί τις 12.00 το μεσημέρι της Δευτέρας με μια μικρή απόκλιση στη πρόβλεψη της ώρας. Όπως και έγινε. Ακριβώς γι’ αυτό ζητήθηκε η τηλεκπαίδευση στα σχολεία, για να μπορούν τα παιδιά να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Σε επικοινωνία με τον διευθυντή της ΕΜΥ, Θοδωρή Κολυδά, ο ίδιος μας ανέφερε πως προς το τέλος της επίμαχης σύσκεψης, τα μετεωρολογικά στοιχεία επικαιροποιήθηκαν και όπως μας πληροφόρησε, είδαν πως το κύμα κακοκαιρίας έρχεται νωρίτερα από το μεσημέρι και πως θα έπρεπε να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό.
Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, εκδόθηκε ειδοποίηση κόκκινου συναγερμού στην υπηρεσία του meteoalarm από το βράδυ της Κυριακής, μια ειδοποίηση που όπως θα δείτε περιελάμβανε και την Αττική. Το λιγότερο θα ήταν να απαγορευτεί λοιπόν η κίνηση των φορτηγών και βαρέων οχημάτων τη κατάλληλη στιγμή, και να δοθούν σαφείς οδηγίες προς τους πολίτες για χρήση αλυσίδων σε περίπτωση που χρειαστεί να κυκλοφορήσουν. Plan B όμως δεν υπήρξε, ούτε πρωτόκολλο εφαρμογής για να μείνουν ανοιχτοί δρόμοι όπως η Εθνική και η Αττική Οδός. Φυσικά, η ετοιμότητα της Τροχαίας και των λοιπών μηχανισμών επέμβασης (παρά τις διαβεβαιώσεις επί πέντε ημέρες για πλήρη ετοιμότητα), είναι μια άλλη ιστορία.
Συγκεκριμένα, η εικόνα ειδοποίησης από το meteoalarm από αργά το βράδυ της Κυριακής ήταν αυτή. Κοινώς, το meteoalarm ήταν κόκκινο από την αρχή.
Να σημειωθεί εδώ πως οι προειδοποιήσεις για την ένταση του φαινομένου ήρθαν στη κυβέρνηση πέντε μέρες πριν την έναρξή του, και επικαιροποιούνταν διαρκώς μέχρι τη Κυριακή. Είναι ακόμη χαρακτηριστικό, πως η ΕΜΥ έχει αιτηθεί να γίνει αναβάθμιση του meteoalarm σε επίπεδο επικοινωνίας προς τους πολίτες. Όπως δηλαδή γίνεται με τις πυρκαγιές και τις κατηγορίες διαβάθμισης το καλοκαίρι, να γίνεται προβολή σχετική από τη Πολιτική Προστασία και για τον χιονιά, κάτι που φυσικά, δε συμβαίνει.
Ο κ. Κολυδάς μας τόνισε επίσης πως η χρονική διάρκεια της κακοκαιρίας Ελπίδα, ήταν ελαφρώς μικρότερη σε χρονική έκταση σε σχέση με τη Μήδεια, ενώ η ποσότητα του χιονιού θα εκτιμηθεί σε δεύτερο χρόνο. Συγκεκριμένα, οι τωρινές χιονοπτώσεις άρχισαν πράγματι περί τις 8 το πρωί της Δευτέρας και ολοκληρώθηκαν στην περιοχή της Αττικής, πριν το πρώτο φως του ήλιου, τα ξημερώματα της Τρίτης. Επιπρόσθετα, για τη μέτρηση του χιονιού υπάρχει μόλις μία χιονοτράπεζα στην Αττική, στο Τατόι, κάτι που δυσχεραίνει την όλη διαχείριση σχετικών φαινομένων.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός πως η κακοκαιρία Μήδεια και οι συνέπειές της είναι πρόσφατη, θα έπρεπε να είχε κάνει τις Αρχές να είναι πιο προετοιμασμένες, αντί να βρεθούν έκθετες για ακόμη μια φορά. Γιατί στο δια ταύτα, δε φταίει κυριολεκτικά ο κακός μας ο καιρός, αλλά ο ίδιος ο άνθρωπος και η ελλιπής προνοητικότητά του.