Η παραστρατιωτική νεοναζιστική ομάδα που ξεκίνησε ως πολιτοφυλακή για να φτάσει να μπει μέχρι και στο ουκρανικό κοινοβούλιο.
Το τάγμα Αζόφ που πλέον είναι σύνταγμα, βρίσκεται στο στόχαστρο του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, τουλάχιστον σαν μια προσπάθεια αιτιολόγησης της ρωσικής εισβολής με στόχο την αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας.
Τα μέλη της ομάδας Αζόφ – υπολογίζονται περίπου στα 900 – είναι νοσταλγοί των Ναζί και πιστεύουν στην υπεροχή της λευκης φυλής.
Η πλειονότητα κατάγεται από την ανατολική Ουκρανία και μιλούν ρωσικά, ενώ μερικοί νεοσύλλεκτοι προέρχονται από τις ανατολικές πόλεις του Ντόνετσκ και Λουχάνσκ.
Στους κόλπους τους έχουν ακόμα και χούλιγκανς ομάδων όπως η Ντιναμό Κιέβου και Σαχτάρ Ντόνετσκ.
Ίδρυση
Το Τάγμα Αζόφ σχηματίστηκε αρχικά ως εθελοντική πολιτοφυλακή στις 5 Μαΐου 2014 στο Μπερτιάνσκ, κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στην Οδησσό. Στις 12 Νοεμβρίου 2014, ενσωματώθηκε στην Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας, λίγους μήνες μετά την ανακατάληψη του στρατηγικού λιμανιού της Μαριούπολης από τους φιλορώσους αυτονομιστές.
Μάλιστα ο τότε πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο τους απέδωσε και υψηλούς επαίνους. «Αυτοί είναι οι καλύτεροι πολεμιστές μας», είχε πει σε μια τελετή απονομής βραβείων το 2014. «Οι καλύτεροι εθελοντές μας», έλεγε.
Ερχόμενοι στο τώρα, λέγεται πως η ομάδα Αζόφ, είχε αναλάβει την εκπαίδευση απλών Ουκρανών πολιτών όταν επίκειτο η ρωσική εισβολή.
Η νεοναζιστική ομάδα δεν έμεινε όμως μόνο στο παραστρατιωτικό σκέλος. Το 2014 ο ιδρυτής της κατάφερε να μπει στην ουκρανική Βουλή. Ο Αντρίι Μπιλέτσκι, ο οποίος υπηρέτησε ως αρχηγός τόσο του Patriot of Ukraine (που ιδρύθηκε το 2005) όσο και του SNA (που ιδρύθηκε το 2008), είπε ότι ο εθνικός σκοπός της Ουκρανίας ήταν «να ηγηθεί των λευκών φυλών του κόσμου σε μια τελική σταυροφορία… εναντίον των Untermenschen [κατώτερων φυλών]».
Ο Μπιλέτσκι έφυγε από το σώμα Αζόφ καθώς οι αιρετοί δεν μπορούν να υπηρετούν στο στρατό ή την αστυνομία.
Νεοναζιστική ιδεολογία
Το τάγμα Αζόφ έχει κατηγορηθεί για πογκρόμ εναντίον μεταναστών, Ρομά και άλλων μειονοτικών ομάδων καθώς και ακαδημαϊκών.
Τον Ιανουάριο του 2018, το τάγμα δημιούργησε τη μονάδα οδικής περιπολίας της που ονομάζεται National Druzhyna για να «αποκαταστήσει» την τάξη στην πρωτεύουσα, Κίεβο. Αντίθετα πραγματοποίησε πογκρόμ κατά της κοινότητας των Ρομά και επιτέθηκε σε πολίτες.
Το 2015, ο Αντρίι Ντιατσένκο, εκπρόσωπος του συντάγματος εκείνη την εποχή, είπε ότι το 10 με 20% των νεοσύλλεκτων του Aζόφ ήταν Ναζί.
Ωστόσο, η μονάδα αρνείται κάθε σχέση με τη ναζιστική ιδεολογία στο σύνολό της, αλλά ναζιστικά σύμβολα όπως η σβάστικα και τα διακριτικά των SS είναι διάσπαρτα στις στολές και τα σώματα των μελών του Αζόφ.
Για παράδειγμα, η στολή φέρει το σύμβολο του νεοναζί Wolfsangel, το οποίο μοιάζει με μαύρη σβάστικα σε κίτρινο φόντο. Η ομάδα είπε ότι είναι απλώς ένα κράμα των γραμμάτων «Ν» και «Ι» που αντιπροσωπεύουν την «εθνική ιδέα».
Χρηματοδότηση
Η μονάδα έλαβε υποστήριξη από τον υπουργό Εσωτερικών της Ουκρανίας το 2014, καθώς η κυβέρνηση είχε αναγνωρίσει ότι ο δικός της στρατός ήταν πολύ αδύναμος για να αντιμετωπίσει τους φιλορώσους αυτονομιστές και βασιζόταν σε παραστρατιωτικές εθελοντικές δυνάμεις.
Σε μία συνάντηση στην οποία συμμετείχαν στελέχη της τοπικής διοίκησης της Μαριούπολης, ακροδεξιών – νεοναζιστικών οργανώσεων, βουλευτών και ενός ολιγάρχη, του Ίγκορ Κολομόισκι αποφασίστηκε να ενωθούν σε μία οργάνωση οι μικρές φασιστικές ομάδες, αλλά και οι ultras του Κιέβου, για να σχηματίσουν το τάγμα. Έτσι και έγινε.
Από τον Αύγουστο του 2014, το τάγμα άρχισε να εξοπλίζεται και να χρηματοδοτείται από τις Αρχές, ενώ άλλες πηγές χρηματοδότησης και εξοπλισμού ήταν οι ιδιωτικές δωρεές, διάφορες «φιλανθρωπικές» εκδηλώσεις, καθώς και δωρεές επιχειρηματιών.