«Καίει» τα νοικοκυριά η ρήτρα αναπροσαρμογής – Σε ακρόαση οι προμηθευτές ρεύματος από τη ΡΑΕ

φωτ. INTIME
Advertisement

Στενάζουν οι πολίτες υπό το βάρος των φουσκωμένων λογαριασμών ρεύματος. Αρκετοί είναι αυτοί που στήνονται στις ουρές για να προχωρήσουν σε διακανονισμό, καθώς αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις φουσκωμένες χρεώσεις. Υπάρχουν, όμως και άλλοι που δεν μπόρεσαν να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τους παρόχους και βρέθηκαν χωρίς ρεύμα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, ο αριθμός των καταναλωτών στους οποίους διακόπηκε η ηλεκτροδότηση το 2017 ήταν 233.092, το 2018 ήταν 220.314, το 2019 ήταν 172.843, το 2020 ήταν 186.887, το 2021 ήταν 168.471 και το 2022 είναι μέχρι στιγμής 56.755.

ΡΑΕ: Σε ακρόαση οι προμηθευτές ρεύματος

Χθες αργά το βράδυ η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προχώρησε σε ανακοίνωσε σχετικά με τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Όπως αναφέρει από τις 8 Απριλίου καλεί εταιρείες προμήθειας για να ελέγξει εάν οι συμβάσεις τους είναι σαφείς.

Advertisement

Η Ρήτρα Αναπροσαρμογής στις Συμβάσεις Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας αποτελεί αμιγώς και αποκλειστικά επιχειρηματική απόφαση των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας και αποτελεί συνήθη εμπορική πρακτική σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ στη χώρα μας προβλέπεται στον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2013, αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Για το λόγο αυτό έχει εκδώσει «Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διαφάνεια και την επαληθευσιμότητα των χρεώσεων», ενώ από τις τις 8 Απριλίου 2022, έχει εκκινήσει διαδικασία ακροάσεων των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις τους είτε παραλείποντας να παρέχουν σταθερά τιμολόγια είτε διαμορφώνοντας τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής κατά τρόπο που αποκλίνει ουσιωδέστατα από την κατεύθυνση της Αρχής.

Η ανακοίνωση της ΡΑΕ

Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, αποβλέποντας στην πλήρη και ορθή ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής, διευκρινίζει τα εξής:

Advertisement

Η Ρήτρα Αναπροσαρμογής στις Συμβάσεις Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας αποτελεί αμιγώς και αποκλειστικά επιχειρηματική απόφαση των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας και δεν «επιβλήθηκε» από τη ΡΑΕ.

Η παροχή από τους Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας κυμαινόμενων τιμολογίων, δηλαδή τιμολογίων όπου η Χρέωση Προμήθειας διαμορφώνεται βάσει Ρήτρας Αναπροσαρμογής, αποτελεί συνήθη εμπορική πρακτική, προβλεπόμενη στον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας που εκδόθηκε με απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής τον Απρίλιο του 2013 (ΦΕΚ Β΄ 832/9.4.2013).

Τα κυμαινόμενα τιμολόγια τα οποία ενσωματώνουν Ρήτρα Αναπροσαρμογής είναι διαδεδομένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτέλεσαν για τους εναλλακτικούς Προμηθευτές το εργαλείο διαφοροποίησης και ανάπτυξης ανταγωνιστικής δραστηριότητας προς τα έως τότε προσφερόμενα τιμολόγια, που ήταν αποκλειστικά σταθερής χρέωσης. Από την υπό έκδοση έκθεση Market Monitoring Report – Consumer Protection Volume του Council of the European Energy Regulators (CEER) για το έτος 2021 προκύπτει ότι από τις 24 χώρες που απάντησαν στις συγκεκριμένες ερωτήσεις που αφορούν τα διαθέσιμα προσφερόμενα συμβόλαια στη λιανική, 22 χώρες έχουν τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση.

Advertisement

Ο Κώδικας Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας του 2013 εξαρχής επέβαλε σαφή, εύλογα και διαφανή κριτήρια βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα η αναπροσαρμογή των Χρεώσεων Προμήθειας (βλέπε, το άρθρο 28 παρ. 3 (γ), άρθρο 1 παρ. 2(στ) του Παραρτήματος ΙΙ). Τα εν λόγω κριτήρια αποσκοπούν στην: (α) επαρκή ενημέρωσή των καταναλωτών εκ των προτέρων, αναφορικά με τη φύση του τιμολογίου τους ως κυμαινόμενου, (β) κατανόηση και επαληθευσιμότητα της μεθοδολογίας υπολογισμού της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και (γ) δυνατότητα επιλογής προμηθευτή και προγράμματος προμήθειας, κατά τις ανάγκες τους.

Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, διαπίστωσε ότι υφίσταται έλλειμμα διαφάνειας ως προς την επιβολή και την ενεργοποίηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και, εξ αυτού του λόγου, εξέδωσε την υπ’ αρ. 409/2020 Απόφασή της «Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διαφάνεια και την επαληθευσιμότητα των χρεώσεων στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων ΧΤ» (ΦΕΚ Β΄ 1364/14.04.2020). Με την ως άνω απόφαση η ΡΑΕ: α) επέβαλε στους Προμηθευτές την υποχρέωση παροχής τουλάχιστον ενός σταθερού τιμολογίου, β) τυποποίησε την ονομασία της Ρήτρας και όρισε ότι η διακύμανση οφείλει να γίνεται βάσει ενός μόνο μεγέθους της αγοράς, το οποίο να είναι εύκολα προσβάσιμο και επαληθεύσιμο από τον μέσο καταναλωτή, γ) τυποποίησε τη μεθοδολογία της Ρήτρας Αναπροσαρμογής ώστε να είναι σαφέστερος και περισσότερος κατανοητός ο υπολογισμός της και δ) συνέστησε να καθορίζεται η «περιοχή ασφαλείας», δηλαδή το εύρος τιμών πέραν του οποίου αναπροσαρμόζεται η Χρέωση Προμήθειας, κατά τέτοιον τρόπο ώστε να ελαχιστοποιείται η ανάγκη ενεργοποίησης του μηχανισμού αναπροσαρμογής.

Η Αρχή, ήδη από τις 8 Απριλίου 2022, έχει εκκινήσει διαδικασία ακροάσεων των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις τους εκ της 409/2020 Απόφασης ΡΑΕ, είτε παραλείποντας να παρέχουν σταθερά τιμολόγια είτε διαμορφώνοντας τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής κατά τρόπο που αποκλίνει ουσιωδέστατα από την κατεύθυνση της Αρχής είτε ακόμη παραπλανώντας τους καταναλωτές εμφανίζοντας τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής ως μη εντασσόμενη στις ανταγωνιστικές χρεώσεις, δηλαδή τις χρεώσεις που διαμορφώνουν ελεύθερα οι Προμηθευτές.

Advertisement

Η ΡΑΕ δεν διαθέτει αποφασιστική αρμοδιότητα για τα ζητήματα που αφορούν την προμήθεια ενέργειας, καθώς δεν έχει την αρμοδιότητα έκδοσης και τροποποίησης του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (άρθρο 138 ν. 4001/2011).

Ωστόσο, στο πλαίσιο της αδιάλειπτης εποπτικής παρακολούθησης των διαμορφούμενων επιχειρηματικών πρακτικών και με στόχο την περαιτέρω ενδυνάμωση των καταναλωτών και την ενίσχυση της ευχερούς κατανόησης των τιμολογίων, εξέδωσε την υπ’ αρ. 967/2021 Απόφασή της «Κατευθυντήριες Οδηγίες για την υιοθέτηση πρότυπου εγγράφου «Αίτησης Προσφοράς Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας ΧΤ» και υποδείγματος «Λογαριασμού Κατανάλωσης ΧΤ». Με ως άνω απόφαση, που επέχει τον χαρακτήρα ερμηνευτικής οδηγίας – σύστασης, προωθείται αποφασιστικά η αρχή της διαφάνειας τόσο σε προσυμβατικό επίπεδο, όταν δηλαδή οι καταναλωτές συγκρίνουν τις προσφορές προμήθειας, όσο και κατά την εκτέλεση της σύμβασης, ιδίως στο επίπεδο του λογαριασμού κατανάλωσης. Πλέον καθίσταται απολύτως ευχερές στους καταναλωτές να αντιλαμβάνονται εκ των προτέρων τη φύση του προσφερόμενου τιμολογίου και του βαθμού έκθεσής τους στον κίνδυνο τιμών των χονδρεμπορικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Αρχή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, παρακολουθεί και εποπτεύει τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας και ενεργεί με γνώμονα την προστασία των καταναλωτών και την τήρηση των κανόνων του ανταγωνισμού.

Advertisement

Σήμα κινδύνου και από τους βιομήχανους για τις τιμές στο ρεύμα

Επιστολή προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) απέστειλε η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) -η οποία εκπροσωπεί τους μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας- επισημαίνοντας ότι οι συνθήκες που επικρατούν στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν επιτρέπουν στους προμηθευτές και τους μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρισμού να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο από την απότομη αύξηση των τιμών στο ρεύμα, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στις υπόλοιπες αγορές της Ευρώπης.

Αναλυτικότερα, η ΕΒΙΚΕΝ υποστηρίζει ότι στην ελληνική αγορά συντρέχουν λόγοι περιορισμένου ανταγωνισμού ώστε η ΡΑΕ να παρέμβει ρυθμιστικά.

Η ΕΒΙΚΕΝ επικαλείται και παλαιότερες επιστολές προς τη ΡΑΕ, στις οποίες είχε επισημάνει ότι λαμβάνουν χώρα συγκεκριμένες στρατηγικές στην αγορά προμήθειας, οι οποίες οδηγούν στη μεταφορά σε ποσοστό 100% του ρίσκου των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς στα τιμολόγια των τελικών καταναλωτών.

Advertisement

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ανύπαρκτη προθεσμιακή αγορά και την απροθυμία των παραγωγών, συμπεριλαμβανομένης και της ΔΕΗ, ελλείψει στοιχειώδους ανταγωνισμού, να προσφέρουν ένα ελάχιστο ποσοστό του portfolio παραγωγής τους μέσω διμερών συμβολαίων έχει σαν αποτέλεσμα, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, όλη η παραγόμενη ενέργεια να περνά μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας, τις τιμές του οποίου διαμορφώνουν πλέον χωρίς ρίσκο οι παραγωγοί.

Στις ίδιες επιστολές η ΕΒΙΚΕΝ κάνει λόγο για ενδεχόμενες συνθήκες χειραγώγησης των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, καθώς πλέον οι παραγωγοί καθίστανται αδιάφοροι ως προς τις τιμές που διαμορφώνουν οι ίδιοι στη χονδρεμπορική αγορά.

Η ΕΒΙΚΕΝ υποστηρίζει ότι οι τιμές που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά δε συνάδουν με τη μέση τιμή εισαγωγής φυσικού αερίου σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΡΑΕ, όσον αφορά τις προσφορές των CCGTs λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συμβάσεις προμήθειας στη χώρα μας βασίζονται στις χρηματιστηριακές τιμές του προηγούμενου μήνα.

Advertisement

Σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής είναι επίσης εμφανή στις τιμές που διαμορφώθηκαν στη χονδρεμπορική αγορά τους μήνες Οκτώβριο-Δεκέμβριο 2021, αλλά κύρια στις τιμές που διαμορφώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο 2022 στο επίπεδο των 272.4 ευρώ/Μwh, ενώ η μέση τιμή εισαγωγής φ.α κατά τον μήνα Φεβρουάριο ήταν 75.5 ευρώ/MWH.

Όπως αναφέρει η επιστολή, παρά την σημαντική πτώση των τιμών στις ευρωπαϊκές χονδρεμπορικές αγορές τον Απρίλιο, οι τιμές στην ελληνική αγορά εξακολουθούν να κυμαίνονται στα υψηλά επίπεδα των 250 ευρώ/MWh παρά το πολύ υψηλό επίπεδο των εισαγωγών, της αυξημένης παραγωγής των ΑΠΕ και της μειωμένης εποχιακής ζήτησης.

Καταλήγοντας, η ΕΒΙΚΕΝ υπογραμμίζει ότι συντρέχουν έκτακτες συνθήκες στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες επιβάλλουν τη λήψη ρυθμιστικών μέτρων, ιδίως εάν ληφθεί υπόψη ότι στην ελληνική αγορά οι υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που καθυστερούν σημαντικά όπως: η εφαρμογή της ανακατανομής στην αγορά εξισορρόπησης, η απόκτηση πλήρους ευθύνης εξισορρόπησης από τις ΑΠΕ, η σύναψη διμερών συμβολαίων με παραγωγούς θερμικών μονάδων και τέλος η ουσιαστική συμμετοχή της ζήτησης σε όλες τις αγορές.

Πηγή

Advertisements

Δείτε και αυτά:

Advertisement