Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης άφησε την τελευταία της πνοή την περασμένη Δευτέρα 13 Ιουνίου, σε ηλικία 83 ετών. Σήμερα, Τρίτη 21 Ιουνίου έγινε η κηδεία της στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.
Πλήθος κόσμου αλλά και ονόματα της πολιτιστικής και πολιτικής ζωής του τόπου έδωσαν το παρών για να τιμήσουν τη μνήμη της, αλλά και τη σπουδαία πορεία της στα ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα. Ανάμεσα στα πρόσωπα που ξεχώρισαν ήταν οι: Λίνα Μενδώνη, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Λυδία Κονιόρδου, Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, Γιώργος Μπαμπινιώτης, Μίνως Μάτσας – Όλγα Κεφαλογιάννη, Φάνη Πάλλη Πετραλιά, Άντζελα Γκερέκου, Αλέξανδρος Λυκουρέζος.
Θυμίζουμε ότι λόγω της ξαφνικής απώλειας της Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα τα προγραμματισμένα για τις 20/06/2022 εγκαίνια της έκθεσης «Κωνσταντίνος Παρθένης. Η ιδανική Ελλάδα της ζωγραφικής του», αναβλήθηκαν.
Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα: Πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της ΑΣΚΤ
Γεννήθηκε στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1959-1964) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο τμήμα στην Κλασική Αρχαιολογία με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών.
Παρακολούθησε τα μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης του Καθηγητή Παντελή Πρεβελάκη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1965-1968). Κατά τα έτη 1968-1971, και με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας και Κοινωνιολογίας της Τέχνης στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris I).
Το 1975 εξελέγη παμψηφεί Τακτική Καθηγήτρια στην έδρα της Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας (Πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της ΑΣΚΤ). Παράλληλα, ήταν επισκέπτρια ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Princeton των Η.Π.Α.με υποτροφία Fulbright, ενώ δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια σε ξένα πανεπιστήμια της Γαλλίας, των ΗΠΑ και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
Η θητεία της στην Εθνική Πινακοθήκη
Στη διάρκεια της θητείας της η Εθνική Πινακοθήκη εκσυγχρονίστηκε, ίδρυσε νέα παραρτήματα (Κέρκυρα, Ναύπλιο, Γλυπτοθήκη, Άλσος Στρατού, Γουδί, Μουσείο Καπράλου, Αίγινα), απέκτησε 3.000 νέα έργα, μεταξύ των οποίων δύο πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), διοργάνωσε σημαντικές εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό με περίπου 5.500.000 επισκέπτες. Όλες αυτές οι δράσεις καλύφθηκαν κατά ποσοστό 60-100% από χορηγίες.
Επί των ημερών της πολλές εκθέσεις γνώρισαν επιτυχία, εκείνη όμως που θα μείνει στη μνήμη όλων ήταν η μνημειώδης έκθεση «Από τον Θεοτοκόπουλο στον Σεζάν«, που πραγματοποιήθηκε (1992-1993) στο πλαίσιο μιας επιτυχημένης πολιτικής ανταλλαγής ανάμεσα στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ – με την ευκαιρία της επετείου των 2.500 χρόνων από τη γέννηση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η έκθεση γνώρισε πρωτοφανή επιτυχία, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ επισκεπτών, που ξεπέρασαν τις 600.000. Οι ουρές του κοινού έξω από την έκθεση αποτέλεσαν πρωτοσέλιδη είδηση, που απασχόλησε επί μήνες τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Είχε συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είχε δημοσιεύσει 21 βιβλία και περισσότερες από διακόσιες μελέτες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες και είχε συγγράψει περισσότερα από εκατό εισαγωγικά κείμενα σε καταλόγους εκθέσεων.