Ο βετεράνος του Associated Press και μοναδικός φωτορεπόρτερ που ήταν τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου στο Πολυτεχνείο, Αριστοτέλης Σαρρηκώστας, γράφει στο iEidiseis.
Τι κι αν έχουν περάσει 49 ολόκληρα χρόνια, από εκείνη την βραδιά της 17ης Νοεμβρίου του 1973, ο ήχος των ερπυστριών έχει μείνει για πάντα χαραγμένος στην μνήμη μου, όπως και η φωνή του εκφωνητή του ραδιοφωνικού σταθμού «ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ – ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ», ενώ και τα συνθήματα των εγκλωβισμένων φοιτητών αντηχούν ακόμα ζωντανά στα αυτιά μου.
Μια σύντομη ιστορική χρονολογική αναφορά, θα βοηθούσε τον αναγνώστη μας να έχει μια πληρέστερη εικόνα πως ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα και φτάσαμε στο Πολυτεχνείο, με μοναδικό γνώμονα την αντικειμενική πραγματικότητα.
Η 4η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή η οποία προήλθε με τις εκλογές τον Νοέμβριο του 1961, δεν άφησε πίσω της και τις καλύτερες εντυπώσεις και αυτό γιατί είχε μεγάλα προβλήματα όχι μόνο με τα άλλα πολιτικά κόμματα σχετικά με την ψηφοφορία, άλλα και με τα ανάκτορα, σε σημείο να αναγκαστεί να παραιτηθεί τον Ιούνιο του 1963.
Σε αυτό το διάστημα ο Γεώργιος Παπανδρέου, αντιπολίτευση και αρχηγός της Ένωσης Κέντρου κήρυξε τον «Ανένδοτο Αγώνα», με καθημερινές συγκεντρώσεις και πορείες στο κέντρο της Αθήνας και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, ενώ εκείνη την εποχή έγινε και η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, βουλευτή της αριστεράς (Μάιος του 1963).
Οι εκλογές που ακολούθησαν τον Νοέμβριο του 1963, ήταν μια συντριπτική νίκη της Ένωσης Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου, και εδώ πρέπει να τονίσω ότι ο τότε βασιλιάς Κωνσταντίνος ο Β’, μόλις είχε αναλάβει τα καθήκοντά του μετά τον θάνατο του πατέρα του Παύλου τον Μάρτιο του 1964.
Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος – Γεώργιος Παπανδρέου 1964 (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Κι ενώ στην αρχή οι σχέσεις των δύο ανδρών (Κωνσταντίνου-Παπανδρέου) έβαιναν καλώς δεν άργησαν οι διαφωνίες με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί σε παραίτηση ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου και στην θέση του ο βασιλιάς να προσπαθεί τρεις φορές να τοποθετήσει δικούς του πολιτικούς (αποστάτες) ώστε να σχηματίσουν κυβέρνηση χωρίς ωστόσο να το κατορθώσει.
Καζάνι που έβραζε η Αθήνα – Συλλήψεις και ξυλοδαρμοί κάθε μέρα
Η Αθήνα εκείνη την εποχή ήταν ένα καζάνι που έβραζε, καθημερινές διαδηλώσεις πορείες συμπλοκές μεταξύ φοιτητών εργατών και αστυνομίας και στις 21 Ιουλίου 1965 ήρθε και η δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα.
Οι συλλήψεις και ξυλοδαρμοί ήταν στην ημερήσια διάταξη και οι φήμες ότι ο βασιλιάς ετοίμαζε πραξικόπημα με τους στρατηγούς του, ακούγονταν συχνά στα δημοσιογραφικά πηγαδάκια και όχι μόνο.
Αποτέλεσμα όλων αυτών των γεγονότων ήταν να προλάβουν οι συνταγματάρχες τους στρατηγούς του Κωνσταντίνου και να επιβάλουν αυτοί την χούντα στην Ελλάδα. Ήταν η 21η Απριλίου του 1967, όταν η Ελλάδα μπήκε στο «Γύψο» για μια επταετία και η επιχείρηση στέφθηκε με επιτυχία, αφού συνέλαβαν όλους τους πολιτικούς με τις πιτζάμες τους.
Χούντα – Συνέντευξη Γ.Παπαδόπουλου (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Σε αυτό το χρονικό διάστημα της χούντας 1967- 1974, είναι γνωστά τα αμέτρητα στρατοδικεία, οι φυλακίσεις, τα βασανιστήρια και οι εξορίες, ενώ στις δυο κηδείες του Γεωργίου Παπανδρέου την 1/11/1968 και του ποιητή μας Γιώργου Σεφέρη 20/9/1971 οι μεγάλες συγκεντρώσεις μετετράπησαν σε γιγάντιες διαδηλώσεις.
Κηδεία Γεωργίου Παπανδρέου Νοέμβριος 1968 (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Η ώρα της Νομικής
Τον Φεβρουάριο του 1973 μια ομάδα φοιτητών της Νομικής, έκαναν κατάληψη στην σχολή φωνάζοντας συνθήματα ενάντια στην χούντα, έγιναν συλλήψεις δικάστηκαν και αρκετοί φυλακίστηκαν, ένα μήνα αργότερα τον Μάρτιο του 73 έγινε νέα κατάληψη στην Νομική.
Αυτή την φορά ήταν πιο οργανωμένοι με πάνω από 4.000 φοιτητές και περισσότερους πολίτες να τους συμπαραστέκονται στους γύρω δρόμους και για πρώτη φορά ανάρτησαν πανό με πολλά συνθήματα όπως μεταξύ άλλων «Κάτω η χούντα» και το «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ».
Οι φοιτητές αρχικά ζητούσαν να καταργηθεί ο χουντικός νόμος 1347 που επιστράτευε φοιτητές και συνδικαλιστές, πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα διαλύονταν οι φοιτητικές οργανώσεις. Βεβαίως αυτό έφερε ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που προσδοκούσε η χούντα.
Την 14η Νοεμβρίου 1973, οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφασίζουν αποχή από τα μαθήματα τους και εν συνεχεία αποφασίζουν την κατάληψη. Σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιουργούν νοσοκομείο, εστιατόριο και το πιο σημαντικό, σε λίγες ώρες είχαν στον αέρα τον ραδιοφωνικό σταθμό «ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ-ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ».
Φοιτητές της Νομικής, πορεία προς το Πολυτεχνείο (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Σε σύντομο χρονικό διάστημα φοιτητές κι από άλλες σχολές ήρθαν και κλείστηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο, μαζί με εργάτες, υπαλλήλους και μαθητές. Το «ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ», ζητούσε φάρμακα, τρόφιμα και συμπαράσταση από τους Έλληνες πολίτες, ώστε να διώξουν την χούντα.
Κόσμος υπήρχε όλο το 24ωρο έξω από το Πολυτεχνείο, ενώ πολλοί έφερναν καλάθια με ψωμί και άλλα τρόφιμα στην κεντρική πύλη με την αστυνομία να προσπαθεί να διαλύσει το πλήθος χρησιμοποιώντας τα κλοπ και τα δακρυγόνα. Αυτοί έφευγαν μα σε λίγο επέστρεφαν και πάλι στο Πολυτεχνείο.
15η Νοεμβρίου, οι χουντικοί βλέποντας την ανταπόκριση και συμπαράσταση του κόσμου προς τους φοιτητές, προσπάθησε να βρει τρόπους να τελειώνει με την κατάληψη. Στην αρχή με υποσχέσεις αλλά μετά με αυστηρή περιφρούρηση του χώρου πέριξ του Πολυτεχνείου, με δακρυγόνα και τεθωρακισμένα της αστυνομίας να εφορμούν στους διαδηλωτές.
Το αποφασιστικό βλέμμα των φοιτητών
Την 16η Νοεμβρίου, οι φοιτητές καλούν ξένους και Έλληνες δημοσιογράφους σε συνέντευξη και δηλώνουν αποφασισμένοι η κατάληψη να συνεχιστεί μέχρι να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματά τους.
Φοιτητές της Νομικής. (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Εκείνο που πρόσεξα ήταν το βλέμμα των φοιτητών που μιλούσαν. Ήταν τόσο σταθερό και βέβαιο που δεν χωρούσε αμφιβολία ότι θα έμεναν στο Πολυτεχνείο με όποιο κόστος.
Οι διαδηλώσεις, εν τω μεταξύ, στο κέντρο της Αθήνας χωρίς τελειωμό. Αστυνομικοί κυνηγούν διαδηλωτές σε όλα τα σημεία του κέντρο της Αθήνας και κυρίως δεν αφήνουν να πλησιάσει κανείς στο χώρο του Πολυτεχνείου. Διαδηλωτές προσπαθούν να μπουν στις πολυκατοικίες των οποίων οι πόρτες είναι σκόπιμα ανοιχτές, για να βρουν καταφύγιο οι καταδιωκόμενοι φοιτητές, παρά τις αστυνομικές διαταγές.
Εκείνη η μέρα ήταν από τις πιο δύσκολες των τελευταίων ημερών, οι αστυνομικοί κυνηγούσαν κι εμάς τους δημοσιογράφους και φωτορεπόρτερ, δεν λογάριαζαν τίποτε, ούτε δημοσιογραφικές ταυτότητες, ούτε πρακτορεία και πολλές φορές έστρεφαν τα όπλα τους επάνω μας και το χειρότερο υπήρχαν αρκετοί «Ελεύθεροι σκοπευτές».
Εμείς οι φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφοι έπρεπε να κάνουμε την δουλειά μας και αυτό κάναμε. Αψηφώντας τις απειλές καταγράφαμε τα γεγονότα όσο καλύτερα μπορούσαμε, μέχρι να πέσει το σκοτάδι, γιατί εκεί δεν μπορούσαμε να δούμε εύκολα ποιος μας σημάδευε, ενώ μπορούσε εύκολα να σε βρει κάποια «αδέσποτη».
Σύλληψη φοιτητή (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Νοέμβρης μήνας στις έξι είναι ήδη σκοτάδι και εγώ όπως και οι άλλοι συνάδελφοι πηγαίνουμε στα γραφεία μας για να ετοιμάσουν το υλικό που έχουμε τραβήξει και να το στείλουμε άλλοι στις εφημερίδες και άλλοι στα διεθνή πρακτορεία μας.
Έτσι και εγώ είμαι στο γραφείο μας που βρισκόταν επί της οδού Ακαδημίας 27 κοντά στο ύψος της βουλής και στέλνω τις φωτογραφίες που είχα τραβήξει (και ήταν αρκετές) κατά την διάρκεια της ημέρας στο Associated Press της Νέας Υόρκης, όταν κατά τις 21:00 ακούω ερπύστριες από τανκς και αμέσως κατάλαβα ότι πηγαίνουν στο Πολυτεχνείο.
Η πράσινη Jaguar και οι δήθεν πράκτορες
Mαζί με τον Δ/τη του Associated Press Phil Dopoulo και με το αυτοκίνητό του μια Jaguar με Αγγλικές πινακίδες, ξεκινήσαμε από Ακαδημίας, Αμερικής και στην οδό Πανεπιστημίου, πέφτουμε επάνω στην φάλαγγα. Εκείνο που προσπαθούσαμε να κάνουμε ήταν να βρούμε ένα κενό και να μπούμε ανάμεσα στα τανκς, για να μη δίνουμε στόχο.
Το πρώτο εμπόδιο το συναντήσαμε μπροστά στο κτήριο του Πανεπιστημίου, όταν μας πλευρίζει το ένα περιπολικό και με την απειλεί περιστρόφου ο οδηγός μας λέει ότι πρέπει να εξαφανιστούμε πριν αλλάξει γνώμη.
Ο δρόμος έρημος, δεν πετούσε ούτε… κουνούπι, σε ολόκληρη την Πανεπιστημίου μόνο τα τανκς, το 100 και εμείς και ο Δ/της μου με ρωτάει: «Τι κάνουμε Τέλη;». Του απάντησα ότι θα προσπαθήσω να κάνω κάτι. Μέσα σε δευτερόλεπτα έπρεπε να σκεφτώ πως θα περάσουμε αυτό το εμπόδιο.
Η πορεία μας ανάμεσα στα τανκς συνεχίζεται και δίπλα μας το περιπολικό και ένα περίστροφο να απειλεί πρώτα εμένα γιατί ήμουν στην θέση του συνοδηγού και εν συνεχεία του Phil. Εκείνη την στιγμή σκέφτηκα αυτό που σκεφτόμουν κάθε φορά που βρισκόμουν στην πρώτη γραμμή του πολέμου, ότι δηλαδή η ζωή μου δεν άξιζε περισσότερο από την αξία μιας σφαίρας και το πίστευα.
Και μέσα σε όλα αυτά μου ήρθε η ιδέα να κάνω μια τρελή χειρονομία και την έκανα. Χωρίς να του πω καμία κουβέντα, έβαλα το χέρι μου στα χείλη μου και βλέποντας τον αστυνομικό στα μάτια, του έκανα ένα μακρόσυρτο και δυνατό «ΣΣΣΣΣΣΣ».
Αυτό ήταν ευτυχώς έπιασε, είδα τον αστυνομικό να ψαρώνει και μετά από μια σύντομη συνεννόηση με τον συνάδελφό του, έστριψαν δεξιά και χάθηκαν προς την Ακαδημίας.
Μετά από αυτό ο Δ/της μου ο οποίος δεν πίστευε ότι θα ξεπλέκαμε τόσο εύκολα, μου είπε ένα «Well done Telis» και συνεχίσαμε με τα τανκς μέχρι την Πατησίων και με την σειρά που ήμασταν σταματήσαμε μπροστά στο ΜΙΝΙΟΝ, δηλαδή 100 μέτρα από την πύλη του Πολυτεχνείου.
Τανκς μπροστά στο πολυτεχνείο (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Τα τανκς πήραν θέση μπροστά και σε όλο το μέτωπο του Πολυτεχνείου με αναμμένους τους προβολής και μπροστά στην πύλη με την μπούκα του κανονιού στραμμένη στην κυρία πύλη, ήρθε και στάθηκε το μεγαλύτερο με τον λοχία επικεφαλής της φάλαγγας, κρατώντας στο ένα του χέρι το περίστροφο και στο άλλο το υπηρεσιακό τηλέφωνο του τανκ.
Χωρίς να προσπαθήσω να κρύψω τις φωτογραφικές μου μηχανές αλλά κρεμασμένες στον ώμο μου, στάθηκα επί της οδού Πατησίων και Στουρνάρη γωνία, 50 μέτρα από την πύλη. Από το σημείο που βρισκόμουν άκουγα τον λοχία να λέει στο τηλέφωνο, το οποίο κρατούσε συνεχώς στο χέρι του, «Μάλιστα- μάλιστα διατάξτε».
Εδώ είχα την δεύτερη ευνοϊκή συγκυρία. Ο χώρος ήταν γεμάτος αστυνομικούς, στρατιώτες και αρκετούς γνωστούς προβοκάτορες.
Άρχισα να φωτογραφίζω δειλά-δειλά χωρίς φλας, όταν σε λίγο ήρθε ένας αστυνόμος ένστολος και με εκείνο το γνωστό ύφος μου λέει: «Εσύ τι κάνεις εδώ;». «Να πάρω μερικές φωτογραφίες για το πρακτορείο μου κύριε Δ/τα» του απαντώ και εκείνος μου λέει… «Κάθισε εδώ, θέλω να σε βλέπω».
Η απάντησή του έχει δυο εξηγήσεις. Η μια ήταν για να βλέπει τι τραβάω και η άλλη για να μη μετακινηθώ, αλλά για μένα αυτή η ατάκα του Αστυνόμου ήταν σωσίβιο καθώς όλοι οι παραβρισκόμενοι προφανώς θα υπέθεσαν ότι είμαι… δικός τους άνθρωπος.
Το φιλμ με τις 36 πόζες δεν το τελείωσα ποτέ, τραβούσα 7-8 φωτογραφίες, το έβγαζα από την μηχανή μου και το έδινα στον Δ/τη μου που ήταν δίπλα μου και αμέσως έβαζα καινούργιο, με την σκέψη ότι σύντομα θα με έπιαναν και θα με πήγαιναν στην ασφάλεια της οδού Μπουμπολίνας, που ήταν δύο γωνίες από το Πολυτεχνείο.
Με αυτόν τον τρόπο φωτογράφισα κάθε συνταρακτικό στιγμιότυπο, φοιτητές στα παράθυρα, στα κολωνάκια και πίσω από τα κάγκελα της πύλης να φωνάζουν συνθήματα και το ραδιόφωνο να καλεί τους στρατιώτες να έρθουν μαζί τους σαν αδέλφια, «ήμαστε άοπλοι», «δεν πρέπει να χυθεί αδελφικό αίμα» και πολλά άλλα που μαζί με τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη δεν μπορούσαν παρά να σε συγκινήσουν.
Ραδιοφωνικός σταθμός Πολυτεχνείου (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Έκανα το καθήκον μου
Η αποστολή του φωτορεπόρτερ και του ξένου ανταποκριτή είναι η καταγραφή και πληροφόρηση του κοινού σ’ όλα τα πλάτη και μήκη της γης, να μεταφέρει τα γεγονότα σε εκατομμύρια ανθρώπους, με όποιο «κόστος» για να μη μπορούν να πουν αργότερα «Ότι δεν ήξεραν». Αυτό έκανα και εγώ εκείνη την βραδιά γιατί το θεωρούσα καθήκον μου.
Γύρω στις 12:00 τα μεσάνυχτα, είπα στον Δ/τη μου να φύγει να πάει στο γραφείο με τα φιλμ που είχα τραβήξει και τα οποία είχε στην τσέπη του και εγώ θα έμενα μέχρι το τέλος, με το σκεπτικό περισσότερο να γλυτώσουμε τουλάχιστον ότι είχα τραβήξει μέχρι εκείνη την ώρα.
Η αγωνία μου να μπορέσω να μείνω έως το τέλος και να δω τι θα γίνονταν δεν περιγράφεται, οι αστυνομικοί όλο νεύρα πέρναγαν μπροστά μου βρίζοντας και με κοίταζαν με μισό μάτι, άλλοι με λοστούς έσπαγαν τα παράθυρα και τρύπαγαν τα λάστιχα των δικών τους αυτοκινήτων (Κλούβες) οι λόγοι προφανείς.
Όσο περνούσε η ώρα η ατμόσφαιρα χειροτέρευε, από την μια οι πολιορκημένοι φοιτητές δεν σταματούσαν να φωνάζουν τα συνθήματά τους και από την άλλη αστυνομικοί τους απαντούσαν με τα δικά τους…
Οι λοκατζήδες και άλλοι στρατιώτες νέα παιδιά σίγουρα θα σκέπτονταν τι δουλειά είχαν σε όλη αυτή την κατάσταση, μπορεί και να είχαν και δικά τους αδέλφια μέσα στο πολυτεχνείο, και κρατούσαν μια ουδέτερη στάση.
03:55 – Τα τρία καρέ που άλλαξαν την ιστορία
Οι δείκτες του ρολογιού έδειξαν 03:55, όταν άκουσα το τελευταίο «Μάλιστα» από τον λοχία του τανκ που βρίσκονταν μπροστά στην πύλη και ξαφνικά γυρίζει τον πυργίσκο προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή προς τα πίσω και όχι μόνο αυτό αλλά έκανε και όπισθεν και ήρθε στο απέναντι πεζοδρόμιο, κάτω από το ξενοδοχείο Ακροπόλ.
Λίγο πριν την εισβολή (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Έκανα τον σταυρό μου και λέω δόξα σι ο Θεός, θα πήρε εντολή να αποχωρήσει, αλλά γελάστηκα. Αυτός έβαλε «φουλ» τις μηχανές και με όση δύναμη είχε έπεσε επάνω στην πύλη. Όσοι φοιτητές ήταν επάνω στα κολωνάκια και κρατούσαν σημαίες και πανό, έπεσαν άλλοι μπροστά στο πεζοδρόμιο, άλλοι μέσα στο προαύλιο.
Ήταν σαν να κούναγες μια πορτοκαλιά με γινόμενα πορτοκάλια τα οποία έπεφταν το ένα μετά το άλλο.
Το πράσινο φως για την εισβολή (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Το τανκ παρέσυρε την σιδερένια πόρτα της πύλης μαζί με το αυτοκίνητο που είχαν τοποθετήσει οι φοιτητές πίσω από αυτήν, τουλάχιστον δέκα μέτρα μέσα στο προαύλιο του πολυτεχνείου και μαζί με αυτά «Ότι άλλο βρήκε μπροστά του» ανοίγοντας τον δρόμο για την «είσοδο» αστυνομικών και λοκατζήδων.
Εκείνη την ώρα άκουσα πολλούς πυροβολισμούς μέσα στο προαύλιο, βογγητά, βρισιές και γενικά μια τρομερή ατμόσφαιρα.
Συνήλθα γρήγορα από αυτό το απρόβλεπτο γεγονός και για να έχω μια καλύτερη οπτική γωνία, βλέποντας το τανκ να είναι το μισό μέσα στο προαύλιο και το μισό έξω, έφυγα από την θέση που ήμουν επί πέντε ώρες και πήγα στο κέντρο της Πατησίων. Σήκωσα την μηχανή μου και τράβηξα τρία καρέ, και αμέσως είδα να τρέχουν επάνω μου δύο αστυνομικοί κρατώντας αντί για κλόπς, ξύλινα κοντάρια. Μόλις με πλησίασαν τα σήκωσαν και προσπάθησαν να με χτυπήσουν στο κεφάλι.
Η μοναδική φωτογραφία της εισβολής του τανκ στο Πολυτεχνείο. Έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον διεθνή Τύπο (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Παίζοντας μποξ για αρκετά χρόνια μπόρεσα με δυο «Eskive» να αποφύγω και τα δύο χτυπήματα, ενώ βλέποντας τον έναν από τους αστυνομικούς να βάζει το χέρι να τραβήξει το περίστροφο έκανα μεταβολή και άρχισα να τρέχω ζικ-ζακ για να αποφύγω τη σφαίρα, ευτυχώς δεν πυροβόλησε και φτάνοντας στο γραφείο άρχισα την επεξεργασία για την αποστολή των φωτογραφιών μου στην Νέα Υόρκη.
Δεν σας κρύβω ότι το μυαλό μου ήταν να γυρίσω στο Πολυτεχνείο να δω τι έγινε, αν και ήξερα εκ των προτέρων, ότι κι αν είχε γίνει μετά από λίγο θα τα είχαν τακτοποιήσει…
Αίμα, σκισμένα ρούχα και παπούτσια
Η ατμόσφαιρα στο κέντρο της Αθήνας ήταν γεμάτη μυρωδιά δακρυγόνων, υπήρχε ένα πέπλο ουσιών και τα μάτια μας δάκρυζαν χωρίς να το θέλουμε.
Επιστρέφοντας μετά από λίγες ώρες στο Πολυτεχνείο είδα αστυνομικούς με πυροσβέστες να πλένουν με μάνικες το πεζοδρόμιο του Πολυτεχνείου και το προαύλιο. Μπήκα και φωτογράφισα σκισμένα πουκάμισα, παντελόνια, αθλητικά παπούτσια σκορπισμένα, διάφορα άλλα αντικείμενα και σε δυο σημεία στάμπες από αίμα που δεν τις είχαν καθαρίσει.
Ότι απέμεινε από την εισβολή. Η είσοδος του Πολυτεχνείου (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ)
Όσα και να γράψω για εκείνες τις μέρες του Πολυτεχνείου, θα είναι λίγα, οι στιγμές που έζησα δεν ξεχνιούνται όσα χρόνια κι αν περάσουν, αλλά εκείνο που θέλω να πω στους σημερινούς νέους είναι και να μην ξεχνούν, ότι «Η Δημοκρατία δεν χαρίζεται», η «Δημοκρατία κατακτιέται» και το «Πολυτεχνείο Ζει».
Η σημαία σύμβολο της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου (Φωτό: Αριστοτέλης Σαρρηκώστας / Αρχείο ΕΡΤ).