Το -σκληρά- αμφισβητούμενο τρίτο γκολ της Αγγλίας στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966, το περίφημο «γκολ-φάντασμα» που σημείωσε ο Τζορτζ Χαρστ στην παράταση του τελικού με τη Γερμανία (3-2) αναφέρεται συχνά ως η φάση που το VAR θα ξεκαθάριζε με ακρίβεια, αλλά η χθεσινή νίκη (2-1) της Ιαπωνίας επί της Ισπανίας, προκάλεσε μία νέα συζήτηση σχετικά με το όριο της γραμμής, Αυτή τη φορά όχι του τέρματος, αλλά του άουτ.
Το γύρισμα του Καόρου Μιτόμα για τον Αό Τανάκα, που έδωσε στην Ιαπωνία προβάδισμα 2-1 αρχικά κρίθηκε από τον διαιτητή ότι ήταν εκτός αγωνιστικού χώρου, αλλά ο διαιτητής αντέστρεψε την απόφασή του μετά από μια μακρά διαβούλευση με το VAR.
Η τηλεόραση και οι φωτογραφίες που κατέκλυσαν αμέσως το διαδίκτυο, έδειχναν προφανώς καθαρό πράσινο γρασίδι ανάμεσα στη μπάλα και τη γραμμή του άουτ, προτού ο εξτρέμ Μίτομα γυρίσει στον συμπαίκτη του.
«Πλήρη εμπιστοσύνη στην τεχνολογία»
Ο συνταξιούχος Ισπανός διαιτητής Ιτουράλντε Γκονσάλες, ωστόσο, είπε ότι τέτοια περιστατικά δεν ήταν πάντα ξεκάθαρα με γυμνό μάτι και εξέφρασε την πλήρη εμπιστοσύνη του στην τεχνολογία της FIFA.
«Είναι θέμα οπτικής γωνίας, καθιστώντας τις εικόνες πολύ δύσκολες. Η προοπτική που είναι ξεκάθαρη είναι από ψηλά και η καμπύλη της μπάλας είναι πολύ μεγάλη», είπε.
«Αν υπάρχει λίγο στη γραμμή, είναι στο παιχνίδι. Ο καθένας μπορεί να τραβήξει και να χρησιμοποιήσει τη φωτογραφία που θέλει, δεν πειράζει, αλλά η μπάλα δεν έφυγε», πρόσθεσε.
Η καμπύλη της μπάλας και η Γερμανία
Αν και οι νόμοι απαιτούν μέρος της μπάλας να βρίσκεται στη γραμμή για να παραμείνει στο παιχνίδι, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αγγίζει το έδαφος καθώς μετράει και η καμπυλότητα της μπάλας που προεξέχει από τη λευκή λωρίδα.
Όπως και με το χτύπημα του Τζορτζ Χαρστ στο Wembley πριν από 56 χρόνια, η χώρα που επηρεάστηκε περισσότερο από την απόφαση ήταν η Γερμανία, η οποία θα είχε προχωρήσει στους «16» αν ο αγώνας Ιαπωνίας-Ισπανίας είχε τελειώσει ισόπαλος 1-1, αλλά αντ’ αυτού επέστρεψε στο…σπίτι.
Η εξήγηση της FIFA
Η FIFA έχει επενδύσει πολλά στην τεχνολογία VAR από τότε που την παρουσίασε στο Παγκόσμιο Κύπελλο πριν από τέσσερα χρόνια στη Ρωσία.
«Το VAR εξέτασε το δεύτερο γκολ της Ιαπωνίας στη νίκη 2-1 επί της Ισπανίας για να διαπιστώσει εάν η μπάλα ήταν εκτός ορίων. Οι διαιτητές του VAR χρησιμοποίησαν το υλικό από την κάμερα της γραμμής του τέρματος για να ελέγξουν αν η μπάλα ήταν ακόμα εν μέρει στη γραμμή ή όχι. Άλλες κάμερες μπορούν να προσφέρουν παραπλανητικές εικόνες, αλλά σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η μπάλα δεν ήταν εκτός ορίων», ανέφερε η παγκόσμια ομοσπονδία.
Να σημειωθεί ότι η μπάλα του αγώνα περιέχει ένα τσιπ που μεταδίδει δεδομένα στην αίθουσα χειρισμών VAR 500 φορές το δευτερόλεπτο, ενώ 12 κάμερες σε κάθε στάδιο παρακολουθούν 29 σημεία στο σώμα κάθε παίκτη.
Ο πρώην μέσος της Σκωτίας Γκρέιμ Σούνες είπε ότι η FIFA πρέπει να είναι πιο διαφανής σχετικά με τις αποφάσεις του VAR:
«Υπάρχουν 80 εκατομμύρια Γερμανοί αυτή τη στιγμή που τρελαίνονται, περιμένοντας μια φωτογραφία που δείχνει ότι η μπάλα δεν έφυγε εκτός παιχνιδιού», είπε στο ITV.
«Γιατί δημιουργείτε σύγχυση και δεν θέλετε να το ξεκαθαρίσετε αμέσως;»
Η χρήση του VAR
Ενώ οι περισσότεροι θα δεχτούν τα αποδεικτικά στοιχεία όταν και αν παρουσιαστούν, άλλοι ανησυχούν για το πώς χρησιμοποιείται το VAR σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο για να ανατρέψει τις οριακές αποφάσεις που πήραν διαιτητές για περιστατικά στα οποία η τεχνολογία δεν είχε προηγουμένως εμπλακεί.
Δύο από τα κορυφαία πέναλτι στο τουρνουά, που αφορούσαν τον Πορτογάλο Κριστιάνο Ρονάλντο και τον Αργεντινό Λέο Μέσι, ήταν άκρως συζητήσιμες εκκλήσεις.
«Δεν θέλουμε να διορθώνουμε τα πάντα»
Ο Ρομπέρ Βιρτς, που πολλοί θεωρούν ότι είναι ο καλύτερος Γάλλος που έχει σφυρίξει ποτέ, είπε ότι η FIFA κινδυνεύει να υπονομεύσει θανάσιμα τους διαιτητές του αγώνα.
«Όταν πρέπει να αποφασίσω για πέναλτι στο πέμπτο λεπτό και λέω «Είναι πέναλτι», και μετά το VAR μου λέει «Όχι, δεν είναι πέναλτι», τότε η εξουσία μου έχει φύγει», είπε ο 80χρονος.
«Λοιπόν πώς μπορώ να έχω τον σεβασμό των παικτών για τα υπόλοιπα 85 λεπτά;»
Αυτό είναι ακόμη περισσότερο μια πιθανότητα όταν οι αποφάσεις είναι άκρως τεχνικές και υποκειμενικές.
Σε χαοτικές σκηνές στο τέλος του τελευταίου αγώνα της Γαλλίας με την Τυνησία, ο Αντουάν Γκριεζμάν είδε το γκολ του να ακυρώνεται από το VAR.
Ο Βιρτς δήλωσε αντίθετος κατά της αυξανόμενης χρήσης της τεχνολογίας στη διαιτησία για αισθητικούς λόγους, σημειώνοντας ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα το γκολ του Γκριεζμάν που ακυρώθηκε μετά το σφύριγμα της λήξης.
«Όταν βλέπεις ένα γκολ και τα πλήθη αγκαλιάζονται, πανηγυρίζουν και μετά το κοιτάς από κάθε γωνία για να καταλήξεις να πεις «Όχι, δεν υπάρχει γκολ»», είπε.
«Πού είναι η δραματική ένταση που έχετε σε μια όπερα ή σε μια ελληνική τραγωδία; Τώρα θέλουμε να διορθώσουμε τα πάντα. Δεν είναι το είδος του ποδοσφαίρου που μου αρέσει, που είναι σαν ένα όμορφο έργο.»