Ο ειδικός ρόλος του νέου υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη, σε μια Βουλή που θα έχει Ελληνική Λύση, Νίκη και Σπαρτιάτες και θα επιδιωχθεί να είναι αναθεωρητική. Οι προθέσεις και οι συσχετισμοί.
Η ένταξη του πρώην υπουργού Εσωτερικών Μάκη Βορίδη στο «στενό επιτελείο» του Κυριάκου Μητσοτάκη με την αναγόρευσή του ως υπουργού Επικρατείας ήταν ένα από τα στοιχεία της νέας κυβέρνησης που «τράβηξε την προσοχή».
Ιδίως από την στιγμή που το εν λόγω στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας θεωρείται – αντικειμενικά- δυνητικός δίαυλος του κυβερνώντος κόμματος με το χώρο της ακροδεξιάς και αυτή πλέον εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο με 3 διαφορετικούς πολιτικούς σχηματισμούς. Μάλιστα σε μία Βουλή που η Νέα Δημοκρατία δεν έχει κρύψει ότι επιθυμεί να είναι αναθεωρητική του Συντάγματος.
Αρμοδιότητες
Στις αρμοδιότητες του Μ.Βορίδη, περιλαμβάνεται σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, το κοινοβουλευτικό έργο. Δίχως μάλιστα να είναι σαφές το αν η παρουσία του στο στενό πρωθυπουργικό επιτελείο εμπεριέχει και το καθήκον της αναπλήρωσης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην κοινοβουλευτική καθημερινότητα.
Την εμπλοκή του στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες που πιστοποίησε, άλλωστε, ο ίδιος μιλώντας χθες αναλυτικά για το ποιες θα είναι οι πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης. Εξ αντικειμένου λοιπόν στην δική του εποπτεία θα βρεθεί – αν και όχι άμεσα- το ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης. Υπό συνθήκες που παρέχουν στην Ν.Δ πολλαπλές επιλογές για να προωθήσει το περιεχόμενο που επιθυμει.
Συσχετισμοί
Οι νέοι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί δίνουν την δυνατότητα στην Νέα Δημοκρατία να αξιοποιήσει τους 158 βουλευτές που διαθέτει ως τον «βασικό πυρήνα» για μια ευρύτατη Συνταγματική Αναθεώρηση και από εκεί και πέρα να μπορεί να αξιοποιήσει πάρα πολλούς συνδυασμούς.
Δηλαδή πέραν από τις συναινέσεις που θα μπορούσαν να γίνουν με την αξιωματική αντιπολίτευση ή το ΠΑΣΟΚ (με δεδομένο ότι το ΚΚΕ δύσκολα θα εμπλακεί σε μία τέτοια διαδικασία) οι επιλογές είναι πάμπολλες και συνδυαστικές. Θυμίζουμε ότι στο κοινοβούλιο αυτή την στιγμή υπάρχουν οι Σπαρτιάτες και η Ελληνική Λύση με 12 βουλευτές, η Νίκη με 10 βουλευτές και η Πλεύση Ελευθερίας με 8 βουλευτές.
Η πρακτική αριθμητική λοιπόν υποδηλώνει πως η Νέα Δημοκρατία – ακόμη και αν αρνηθεί οποιαδήποτε σύμπραξη με το νεοναζιστικό μόρφωνα των Σπαρτιατών που όμως αντικειμενικά θα μετέχει στις ψηφοφορίες– θα μπορούσε να βρει την πλειοψηφία που αναζητά με διάφορους τρόπους.
Όπως για παράδειγμα να αναθεωρήσει κάποιο άρθρο του Συντάγματος με την συνεργασία της Ελληνικής Λύσης και της «Νίκης». Ακόμη ίσως και με την Πλεύση Ελευθερίας και την κάποιο από τα δύο προαναφερόμενα κόμματα εφόσον υπάρξουν πολύ λίγοι ψήφοι βουλευτών που θα διαφοροποιηθούν από τα κόμματά τους.
Πράγμα που δεν είναι ασύνηθες σε αναθεωρητικές διαδικασίες. Υπενθυμίζουμε πως για την αναθεωρητική διαδικασία απαιτούνται δύο κοινοβουλευτικές θητείες. Τα άρθρα που θα κριθούν αναθεωρητέα στην πρώτη αναθεωρητική Βουλή με 180 βουλευτές μπορούν να αλλάξουν με πλειοψηφία 151 βουλευτών στην επόμενη Βουλή ενώ εκείνα που θα κριθούν αναθεωρητέα με 151 ψήφους θα απαιτήσουν 180 στην επόμενη Βουλή.
Προθέσεις
Όσον αφορά τις κυβερνητικές προθέσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει προεκλογικά πως επιθυμεί η αναθεωρητική διαδικασία να ξεκινήσει το 2025. Δηλώνοντας ήδη από τον περασμένο Μάρτιο πως «είναι στη πρόθεσή μου να εκκινήσουμε και πάλι τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης στην επόμενη Βουλή, η οποία θα είναι προτείνουσα Βουλή για να κάνουμε σημαντικές αλλαγές στο Σύνταγμα. Όπου δυστυχώς την τελευταία φορά δεν προφτάσαμε να κάνουμε, και σε αυτές προφανώς συμπεριλαμβάνεται και επιτέλους η αλλαγή του άρθρου 16 για τα πανεπιστήμιά μας, αλλά όχι μόνο».
Σε μεταγενέστερες δηλώσεις του στην προεκλογική περίοδο ο πρωθυπουργός έχει αναφέρει πως «και 180 βουλευτές να είχα, δεσμεύομαι δημόσια ότι δεν θα προχωρούσα σε καμία σημαντική τουλάχιστον αλλαγή του Συντάγματος, χωρίς τη συναίνεση ενός τουλάχιστον κόμματος.Θεωρώ θετική την προσέγγιση του κυρίου Ανδρουλάκη για το ζήτημα του άρθρου 16. Δεν μιλάμε μόνο για το άρθρο 16. Πιστεύω ότι πρέπει να υπάρξει μία πιο ευρεία αναθεώρηση. Ωστόσο, δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε τη διαδικασία συνταγματικά πριν από το 2025».
Αν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν αναφέρεται στην Συνταγματική Αναθεώρηση κυρίως εστιάζει στο άρθρο 16 προκειμένου όπως δηλώνει να σταματήσει το δημόσιο «μονοπώλιο» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι γνωστό ότι δεν επιθυμεί την αλλαγή του συγκεκριμένου άρθρου. Άλλωστε όπως προαναφέρθηκε στην αναθεώρηση του 16 αναμένει και την θετική στάση του ΠΑΣΟΚ.
Ένα από τα άρθρα που στο παρελθόν έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον του πρωθυπουργού είναι το άρθρο 24 που θέτει περιορισμούς για τις χρήσεις γης με γνώμονα την προστασία των δασικών εκτάσεων και αποτελεί το συνταγματικό θεμέλιο της αρχής «άπαξ δάσος, πάντα δάσος».
Αξίζει να θυμίσουμε ότι στην Συνταγματική Αναθεώρηση του 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ζητήσει από τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να υπάρξει «ανταλλαγή» άρθρων προς αναθεώρηση λέγοντας πως η Ν.Δ δέχεται να κριθούν αναθεωρητέα δύο οποιαδήποτε άρθρα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ αρκεί αυτός με την σειρά του να αποδεχθεί την αναθεώρηση των άρθρων 16 και 24.
Τέλος ερώτημα αποτελεί αν θα βρεθούν υπό αναθεώρηση τα άρθρα που αφορούν τον ορισμό του «δημόσιου αγαθού» όπως και αυτά που σχετίζονται με την δυνατότητα δικαστικής δίωξης πολιτικών προσώπων.