Όσο υπάρχουν δεκάδες ασθενείς που κάθε εβδομάδα χάνουν τη ζωή τους με λοίμωξη από κορωνοϊό δεν μπορεί κάποιος να μιλάει για κανονικότητα. Ο ιός βρίσκεται εδώ, πολύ λιγότερο επικίνδυνος για πολλούς, αλλά όχι για όλους.
Μιλώντας στο Euro2day.gr, ο ομότιμος καθηγητής Πνευμονολογίας – Λοιμωξιολογίας στο ΑΠΘ, Ιωάννης Κιουμής, σκιαγραφεί το σημερινό πρόσωπό του, απαντά στο ερώτημα αν έχει εξελιχθεί σε κάτι που μοιάζει με γρίπη και εφιστά την προσοχή στις ευπαθείς ομάδες, αλλά και σε όσους βρίσκονται σε επαφή με άτομα που κινδυνεύουν να πληρώσουν ακριβά μια ενδεχόμενη λοίμωξη.
Παράλληλα, εξηγεί γιατί συχνά όταν έχουμε όλα τα συμπτώματα του κορωνοϊού, τα επανειλημμένα rapid test βγαίνουν αρνητικά ή αργούν μέρες μέχρι να θετικοποιηθούν.
Απόκλιση από την κανονικότητα
Τριάμισι χρόνια μετά την εμφάνισή του, ο SARS-CoV2 δεν τρομάζει πλέον την ανθρωπότητα, καθώς για μεγάλο ποσοστό ασθενών προκαλεί συνέπειες πιο ήπιες κι από τη γρίπη. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι ακίνδυνος», επισημαίνει ο κ.Κιουμής, προσθέτοντας πως ιδιαίτερα σε περιόδους έξαρσης όπως αυτή που διανύουμε τον τελευταίο μήνα δεν μπορεί να μιλά κανείς για κανονικότητα.
«Αν δει κανείς τα εβδομαδιαία στοιχεία που δίνονται από τον ΕΟΔΥ, διαπιστώνει ότι υπάρχουν κάποιοι συνάνθρωποί μας οι οποίοι θα χάσουν τη ζωή τους ακόμη και τώρα από τη λοίμωξη από τον κορωνοϊό», σημειώνει για να προσθέσει: «Μένει πάντα ανοιχτό το ερώτημα πόσοι από αυτούς πεθαίνουν από τον κορωνοϊό ή με τον κορωνοϊό και είναι πολύ δύσκολο να απαντηθεί, αλλά ξέρουμε πως θα πεθάνουν κάποιοι που έχουν λοίμωξη από τον κορωνοϊό. Αυτό από μόνο του είναι μια απόκλιση από την κανονικότητα».
Εμβολιασμός και μάσκα
Το κεντρικό μήνυμα που εκπέμπει ο καθηγητής, με βάση την παραπάνω διαπίστωση, είναι η ανάγκη να προφυλαχθούν τα άτομα που κινδυνεύουν να αρρωστήσουν βαριά από μια λοίμωξη.
Υπό αυτό το πρίσμα, εκτός από τις ομάδες του πληθυσμού που περιλαμβάνει η σύσταση του Υπουργείου Υγείας για το νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο (άνω των 60 ετών, άτομα με υποκείμενα νοσήματα ή σε ανοσοκαταστολή, έγκυες, επαγγελματίες υγείας), ο ίδιος συνιστά εμβολιασμό και σε άτομα που ζουν μαζί με ευπαθείς.
«Αν έχουμε στο σπίτι μας άτομα τα οποία αν νοσήσουν από τον κορωνοϊό μπορεί να έχουν βαρύτατες συνέπειες, πρέπει να δημιουργήσουμε μια ασπίδα προστασίας γύρω τους. Η ασπίδα προστασίας είμαστε εμείς οι ίδιοι», τονίζει και συμπληρώνει: «εμβολιαζόμενοι απέναντι στον κορωνοϊό μειώνουμε κατά πολύ –αλλά δεν εξαλείφουμε- την πιθανότητα να τον μεταφέρουμε σε αυτά τα ευπαθή άτομα».
Στο ερώτημα αν στο νέο σκηνικό ξεχνάμε τις μάσκες, η απάντηση είναι αρνητική: «Εγώ που σας μιλώ αυτή τη στιγμή φοράω μάσκα. Εδώ και μερικές μέρες έχει ληφθεί απόφαση στο νοσηλευτικό ίδρυμα στο οποίο εργάζομαι να φοράμε μάσκα, όσο βρισκόμαστε σε έναν χώρο όπου υπάρχουν ασθενείς και θα μπορούσε ενδεχομένως να μολυνθούν και να νοσήσουν με βαριές συνέπειες», αναφέρει, προσθέτοντας: «ετσι θα ζήσουμε. Δεν θα περπατάμε στο δρόμο με τη μάσκα στην τσέπη. Αλλά όταν θα χρειάζεται, όταν θα έχουμε έξαρση της νόσου θα πρέπει να μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ανάλογα».
Γιατί έχουμε αρνητικό τεστ ενώ νοσούμε;
Ένα από τα χαρακτηριστικά της σημερινής συγκυρίας είναι να έχει κάποιος τα συμπτώματα που παραπέμπουν στον ιό, αλλά τα επανειλημμένα τεστ να βγαίνουν αρνητικά, ή να αργούν πολύ να θετικοποιηθούν. «Δεν υπάρχει κάποια έκπληξη σε αυτό, γιατί ο κορωνοϊός με τη μορφή που έχει αποκτήσει πλέον μετά τις επανειλημμένες μεταλλάξεις, υποδύεται μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού, όπως κάνουν χρόνια και χρόνια πολλοί άλλοι ιοί που προσβάλλουν τον ανθρώπινο οργανισμό», λέει ο ομότιμος καθηγητής.
Όπως εξηγεί, το αντιγονικό γρήγορο τεστ (rapid test) έχει σαφώς μειωμένη ευαισθησία σε σχέση με το μοριακό (PCR) και χρειάζεται μια συγκεκριμένη ποσότητα ιικού φορτίου για να γίνει θετικό, ενώ με την PCR μπορεί να το δείξει με μικρότερο φορτίο.
Υπάρχει κίνδυνος από επανειλημμένες μολύνσεις;
Τα στελέχη του SARS-CoV-2 που κυριαρχούν σήμερα εξακολουθούν να έχουν τις κοινές ιδιότητες όλων των μεταλλάξεων της υποπαραλλαγής Όμικρον: από τη μια μεριά υψηλή μεταδοτικότητα κι από την άλλη μειωμένη βαρύτητα της νόσου στους υγιείς και νεότερους. Με την πάροδο του χρόνου, πολλοί άνθρωποι εκτίθενται στον ιό τρεις ή και περισσότερες φορές, νοσώντας ελαφρά, με συμπτώματα μιας γρίπης. Οι επανειλημμένες λοιμώξεις θα μπορούσαν να έχουν σωρευτικές συνέπειες στον οργανισμό;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι εύκολη, αναφέρει ο κ. Κιουμής, και θα μπορούσε να δοθεί μέσα από την εμπειρία αντίστοιχων άλλων ιώσεων. «Αρκετές ιώσεις μας προσβάλλουν πάρα πολλές φορές και ο κορωνοϊός είναι σίγουρα μέσα σε αυτές. Υπάρχουν στοιχεία που λένε ότι αυτό στην πραγματικότητα μπορεί να ενισχύει την άμυνα του οργανισμού απέναντι σε μια σοβαρή λοίμωξη, γιατί δημιουργεί κάποια κύτταρα στον οργανισμό που κρατούν την ανοσολογική μνήμη, δηλαδή είναι ικανά να αντιδράσουν πιο γρήγορα απέναντι σε έναν ιό, είτε ταυτόσημο είτε παραπλήσιο με αυτό για το οποίο υπάρχουν», παρατηρεί και καταλήγει:
«Άρα υπάρχει πιθανότητα αυτό να είναι πλεονέκτημα, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να είναι και μειονέκτημα, γιατί πράγματι το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκεται σε μια διαρκή εγρήγορση και αυτό ίσως να έχει κάποιες δυσμενείς συνέπειες».