Μέχρι την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου θα πρέπει να επιλέξουν, με ηλεκτρονική αίτησή του στον ΕΦΚΑ, ασφαλιστική κατηγορία περισσότεροι από 1,3 εκ. ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών.
Σε διαφορετική περίπτωση (μη επιλογής κλίμακας για το 2025) ο ΕΦΚΑ θα διατηρήσει στην ίδια κατηγορία που ίσχυε πέρυσι κάθε παλαιό ασφαλισμένο, ενώ θα εντάξει στην κατώτερη ασφαλιστική κλάση τους νέους επαγγελματίες (που θα δραστηριοποιηθούν εντός του έτους).
Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας είναι δεσμευτική για ολόκληρο το έτος.
Να σημειωθεί ότι σχεδόν το 93% των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών δεν επιλέγει ασφαλιστική κατηγορία και έτσι εκόντες-άκοντες βρίσκονται/τοποθετούνται στην χαμηλότερη κλάση. Αυτό δείχνει ότι οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, αφού επιλέγουν ή αφήνονται να διολισθήσουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα ασφάλισης (και, μετέπειτα, σύνταξης) ενώ, από τη άλλη, αυτή η… αδιαφορία δείχνει και το μάλλον χαμηλό επίπεδο εκτίμησης που τρέφουν προς τις παροχές/συντάξεις του ΕΦΚΑ.
Ως προς το ύψος των παροχών αυτό είναι σωστό. Με την καταβολή μέχρι το 2024 εισφορών στην κατώτερη ασφαλιστική κλάση για 40 χρόνια (π.χ. όσα πέρυσι, δηλαδή 175,83 ευρώ το μήνα για κύρια ασφάλιση), προκύπτει σύνταξη 876 ευρώ.
Κατά συνέπεια, το πρώτο στοιχείο που πρέπει να διασφαλίσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι το άθροισμα των 40 ετών ασφαλιστέου χρόνου, κάτι που παραπέμπει σε ποσοστό ανταποδοτικής σύνταξης στο 50,01%. Και λιγότερο στο ύψος των ασφαλίστρων.
Σε κάθε περίπτωση, τυχόν καταβολή 100 ευρώ επιπλέον εισφορών το μήνα, για 40 έτη όμως, οδηγεί σε επιπλέον σύνταξη 250 ευρώ.
Ωστόσο, εάν αυτή η υψηλότερη κλίμακα (και, αντιστοίχως, η καταβολή εισφορών), διατηρηθεί μόλις για 5 έτη, η βελτίωση στο τελικό ποσό της σύνταξης περιορίζεται σε 30 ευρώ. Πάντα υπό την προϋπόθεση ότι η σύνταξη θα υπολογιστεί με 40 έτη ασφάλισης
Αν δεν υπάρχει επιμέλεια ώστε να συμπληρωθεί το όριο των 40 ετών ασφάλισης, έστω με αγορά πλασματικών, τότε δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για υψηλότερες ασφαλιστικές κλάσεις. Αντίθετα θα είναι λάθος η επιλογή υψηλότερων εισφορών έναντι του στόχου για περισσότερα έτη ασφάλισης.
Μέχρι στιγμής ο ΕΦΚΑ δεν έχει ανακοινώσει ακόμη τα νέα-ακριβή ποσοστά αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών για το 2025. Υπολογίζεται όμως ότι αυτά θα αυξηθούν κατά 3%, όσο και ο μέσος πληθωρισμός του 2024, όπως προβλέπεται σχετικά. Απλώς η ΕΛΣΤΑΤ δεν ανακοίνωσε και επίσημα των σχετικό ποσοστό του 3%.
Σε μια τέτοια περίπτωση οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν από φέτος 147,3 ευρώ το μήνα για κύρια σύνταξη και υγεία. Αυτή η χαμηλή κλάση διατηρείται έως 5 έτη στο ξεκίνημα του επαγγελματία.
Στην (κανονική) κατώτερη κλάση των επαγγελματιών το ποσό θα διαμορφωθεί στα 245,4 ευρώ το μήνα, συν 10 ευρώ για ασφάλιση έναντι της ανεργίας υπέρ ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) και στη δεύτερη κλάση στα 294,4 ευρώ συν 10 ευρώ.
Για τους αγρότες, η πρώτη ασφαλιστική κλάση θα φτάσει στα 146,1 ευρώ κι η δεύτερη 175,25 ευρώ.