Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές αποτελούν σήμερα τον κανόνα — όμως όσο αυξάνεται η χρήση τους, τόσο εξελίσσονται και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι απατεώνες.
Στο online banking, ένα λάθος κλικ μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια χρημάτων μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Οι τράπεζες επενδύουν συνεχώς σε συστήματα ασφαλείας, αλλά ο άνθρωπος παραμένει ο πιο ευάλωτος κρίκος της αλυσίδας. Γι’ αυτό και η προστασία ξεκινά από τη γνώση: ποια είναι τα πιο συχνά scams και ποια λεπτομέρεια πρέπει να ελέγχετε πριν πατήσετε “enter”.
1. Phishing emails και SMS: το κλασικό, αλλά πάντα αποτελεσματικό κόλπο
Τα μηνύματα που «μοιάζουν» να προέρχονται από την τράπεζά σας είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος απάτης. Συνήθως ενημερώνουν για δήθεν «μπλοκαρισμένο λογαριασμό», «ύποπτη συναλλαγή» ή «επικαιροποίηση στοιχείων».
Τι να προσέξετε:
- Οποιοδήποτε link που ζητά σύνδεση σε “myBank-verify” ή παρόμοιο.
- Ανορθόγραφες λέξεις, περίεργος τονισμός, ύποπτη γλώσσα.
- Αποστολέας που μοιάζει νόμιμος, αλλά έχει μικρές παραλλαγές (π.χ. .com αντί .gr).
- Ποτέ δεν πατάμε σύνδεσμο από email/SMS για login. Μπαίνουμε μόνο από τον επίσημο ιστότοπο ή την εφαρμογή.
2. Smishing & Vishing: όταν οι απατεώνες… τηλεφωνούν
Με smishing (απάτη μέσω SMS) και vishing (τηλεφωνικές απάτες) οι δράστες προσπαθούν να πάρουν κωδικούς μέσω συνομιλίας ή να σας κάνουν να εγκαταστήσετε κακόβουλες εφαρμογές.
Κανόνας:
Καμία τράπεζα δεν ζητά PIN, κωδικούς, e-banking password, αριθμό κάρτας ή SMS OTP μέσω τηλεφώνου.
3. Fake sites: ιστοσελίδες-αντίγραφα που μοιάζουν αληθινές
Πολλά μηχανήματα αναζήτησης εμφανίζουν διαφημιζόμενους συνδέσμους που οδηγούν σε πλαστές σελίδες τραπεζών. Το περιβάλλον μοιάζει αυθεντικό, αλλά τα στοιχεία που καταχωρεί ο χρήστης καταλήγουν στους δράστες.
Τι να ελέγχετε πριν από κάθε login:
- Το λουκέτο SSL στο αριστερό μέρος της γραμμής διευθύνσεων.
- Η διεύθυνση να ξεκινά https://www.[η-τράπεζά-σας].gr και όχι παραλλαγές.
- Όχι συντομευμένοι σύνδεσμοι (bit.ly κ.λπ.).
4. Απάτες με ψεύτικες εφαρμογές banking (fake apps)
Στο Google Play έχουν εντοπιστεί κατά καιρούς εφαρμογές που μιμούνται εφαρμογές τραπεζών. Όταν ο χρήστης κάνει login, οι δράστες υποκλέπτουν στοιχεία και ειδοποιήσεις.
Πώς προστατεύεστε:
- Κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από τα επίσημα stores και μόνο μέσω των συνδέσμων των τραπεζών.
- Ελέγχετε αριθμό downloads και κριτικές.
- Απενεργοποιείτε την εγκατάσταση εφαρμογών από άγνωστες πηγές.
5. Remote access scams: όταν δίνετε άθελά σας τον έλεγχο του κινητού
Απατεώνες προσποιούνται ότι καλούν από την τράπεζα ή από τεχνική υποστήριξη και σας ζητούν να εγκαταστήσετε εφαρμογή απομακρυσμένου ελέγχου (π.χ. AnyDesk, TeamViewer). Μόλις εγκατασταθεί, έχουν πλήρη πρόσβαση στο κινητό και στις ειδοποιήσεις OTP.
Κανόνας:
Καμία τράπεζα δεν ζητά εγκατάσταση εφαρμογής απομακρυσμένου ελέγχου για «ασφάλεια».
6. Απάτες με «επενδύσεις» και κοινωνική μηχανική
Πλατφόρμες που υπόσχονται εγγυημένες αποδόσεις, bitcoin με τεράστια κέρδη ή γρήγορες επενδύσεις συχνά ζητούν στοιχεία κάρτας ή πρόσβαση στο e-banking.
Σημείο-κλειδί:
Οι τράπεζες δεν συνεργάζονται με πλατφόρμες που ζητούν να «εγγράψετε» κάρτα μέσω συνδέσμων τρίτων.
7. Payment request scams: το SMS που «μοιάζει» με έγκριση πληρωμής
Σε πολλές περιπτώσεις, οι δράστες στέλνουν real-time SMS που μοιάζουν με τραπεζικές ειδοποιήσεις, ζητώντας επιβεβαίωση για συναλλαγή. Συνδυάζουν την πίεση χρόνου με πανικό.
Τι να κάνετε:
Αν δεν περιμένετε συναλλαγή, μην εγκρίνετε τίποτα.
Ελέγξτε το ιστορικό συναλλαγών από την επίσημη εφαρμογή.
Καλέστε εσείς την τράπεζα — ποτέ δεν χρησιμοποιείτε τον αριθμό που σας έστειλαν.
8. Αδύναμοι κωδικοί και επαναχρησιμοποίηση password
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ασφαλείας είναι η χρήση του ίδιου κωδικού σε πολλούς λογαριασμούς. Αν χακαριστεί οποιαδήποτε υπηρεσία, οι εισβολείς δοκιμάζουν αυτόματα τους ίδιους κωδικούς παντού.
Τι να κάνετε:
Χρησιμοποιήστε μοναδικό, ισχυρό password για την τράπεζα.
Προτιμήστε password manager.
Ενεργοποιήστε push notifications όπου υπάρχει.
9. Δημόσια Wi-Fi: η παγίδα που πολλοί υποτιμούν
Τα δημόσια Wi-Fi μπορούν να παρακολουθηθούν ή να τροποποιήσουν δεδομένα. Η σύνδεση στο e-banking μέσω τέτοιων δικτύων είναι εξαιρετικά επικίνδυνη.
Κανόνας:
Μην κάνετε συναλλαγές μέσω ανοιχτών Wi-Fi. Αν χρειαστεί, χρησιμοποιήστε hotspot από το κινητό.
10. Το τελικό checkpoint πριν πατήσετε enter
Πριν επιβεβαιώσετε μια συναλλαγή:
Βεβαιωθείτε ότι η διεύθυνση του site είναι σωστή.
Ελέγξτε ότι το SMS OTP αφορά συναλλαγή που ξεκινήσατε εσείς.
Διαβάστε προσεκτικά το ποσό και τον παραλήπτη.
Αν έχετε έστω και ελάχιστη αμφιβολία: σταματήστε, βγείτε, και ξαναμπείτε από την επίσημη εφαρμογή.
Το online banking είναι ασφαλές όταν χρησιμοποιείται σωστά — αλλά οι απατεώνες εξελίσσονται συνεχώς και ποντάρουν στην ανθρώπινη απροσεξία. Λίγα δευτερόλεπτα ελέγχου πριν το “enter” αρκούν για να αποτρέψουν οικονομική ζημιά ή υποκλοπή στοιχείων.
