Μπουφάν και παπλώματα με πούπουλα εξασφαλίζουν σίγουρα ζεστασιά τον χειμώνα. Μια πράσινη πιστοποίηση ελέγχει τις συνθήκες διαβίωσης των πτηνών, αλλά έχει κενά.
Oι «ευτυχισμένες» πάπιες και χήνες ζουν σε μεγάλες φάρμες, κινούνται ελεύθερα και έχουν άμεση πρόσβαση σε νερό. Σε τέτοιες φάρμες, ακόμη κι αν τα πουλιά εκτρέφονται για κατανάλωση, απαγορεύονται βίαιες μέθοδοι, όπως αυτές που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή της γαλλικής σπεσιαλιτέ φουά γκρα. Συνήθως η συντομότερη οδός για εκτρεφόμενα πτηνά είναι να φτάσουν απευθείας σε σφαγεία. Εκεί μαζεύουν τα πούπουλα για μεταποίηση οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί. «Χρησιμοποιούμε ένα παράγωγο, που δεν χρησιμοποιείται στην παρασκευή κρέατος», αναφέρει η Ίνα Κρούχεν από την ιστορική παπλωματοποία Hanskruchen με έδρα το Μίνστερ, η οποία μετρά ήδη τέσσερις γενιές. Αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ζώα βασανίζονται για την παραγωγή μπουφάν και κλινοσκεπασμάτων με πούπουλα. Τα πούπουλα έχουν διαφορετική λειτουργία από τα φτερά στα πτηνά. Λειτουργούν σαν προστατευτικό κάλυμμα, κρατώντας σε κανονικά επίπεδα τη θερμοκρασία του σώματός τους και ζεσταίνοντάς τα τον χειμώνα. Σύμφωνα με την Ένωση Γερμανών Μεταποιητών Πούπουλων VDFI, το 2019 εισήχθησαν 10.000 τόνοι πούπουλων. Το μεγαλύτερο ποσοστό χρησιμοποιείται για το γέμισμα κλινοσκεπασμάτων. 4.000 τόνοι χρειάστηκαν για την κατασκευή μαξιλαριών και σκεπασμάτων. Σε μεγάλο ποσοστό μετά την επεξεργασία τους στη Γερμανία, τα τελικά προϊόντα εξάγονται εκ νέου.
Ανησυχητικά στοιχεία
Περιζήτητα τα πούπουλα από τη βιομηχανία ένδυσης και κλινοσκεπασμάτων
Σύμφωνα με την VDFI το 2019 πωλήθηκαν περίπου 6,3 εκατομμύρια μαξιλάρια και σκεπάσματα με πούπουλα στη Γερμανία. Τα κέρδη του κλάδου ανήλθαν σε 107 εκατομμύρια ευρώ. Η περιβαλλοντική οργάνωση Vier Pfoten (Τετράποδα) εκτιμά ότι σε όλο τον κόσμο περίπου 3 δισεκατομμύρια πάπιες και πάνω από 600 εκατομμύρια χήνες κάθε χρόνο θανατώνονται σε μονάδες εκμετάλλευσης ζώων. Στα σφαγεία υπάρχουν επίσης πούπουλα και φτερά που μπορούν να προμηθευτούν οι μεταποιητές, ωστόσο αυτά δεν επαρκούν λόγω της αυξημένης ζήτησης.
Η αποπτέρωση σε ζωντανά πτηνά απαγορεύεται στην ΕΕ από το 1999. Όχι όμως και στην Κίνα, η οποία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα πούπουλων. Ωστόσο σύμφωνα με στοιχεία για το 2015 και 2016 εκτός από την Κίνα, αντίστοιχες πρακτικές φέρονται να χρησιμοποιήθηκαν τόσο στην Πολωνία όσο και στην Ουγγαρία, αναφέρει η Γιασμίν Βενκ από το ελβετικό παράρτημα της οργάνωσης Vier Pfoten. «Υποθέτουμε ότι συνεχίζουν τις ίδιες πρακτικές» αναφέρει χαρακτηριστικά. Πολλοί είναι άλλωστε οι ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων που καταγγέλλουν εδώ και καιρό βίαιες πρακτικές που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες περιπτώσεις.
Πράσινη πιστοποίηση ως λύση;
Για την Ίνα Κρούχεν είναι σημαντικό οι κατασκευαστές να γνωρίζουν από πού προμηθεύονται τα πούπουλα. «Για να κοιμόμαστε καλά πρέπει η συνείδησή μας να είναι καθαρή» λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η εταιρεία της δίνει μεγάλη βαρύτητα στην προέλευση των υλικών της. Γι αυτό βρίσκονται σε στενή επικοινωνία με τα εκάστοτε σφαγεία.
Τα φουσκωτά, πουπουλένια τζάκετ είναι περιζήτητα τον χειμώνα.
«Γνωρίζουμε από πού προέρχονται τα προϊόντα μας» σημειώνει. Μάλιστα εδώ και 15 χρόνια η εταιρεία της χρησιμοποιεί την πιστοποίηση «Πράσινη Χήνα», η οποία απαγορεύει τη χρήση αποκηρυγμένων μεθόδων, όπως η αποπτέρωση σε ζωντανά πτηνά. Οι έλεγχοι γίνονται από εξειδικευμένο ινστιτούτο. Η Ίνα Κρούχεν αναφέρει ότι η εταιρεία της δεν κάνει επίσης εισαγωγές από την Ανατολική Ευρώπη εξαιτίας των αιτιάσεων για αθέμιτες πρακτικές.
«Έχουμε υιοθετήσει ένα μοντέλο μηδενικής ανοχής» αναφέρει χαρακτηριστικά η Γιουλιάνε Φέντεριχ, επικεφαλής της ένωσης Downpass, που παρέχει σχετικές πιστοποιήσεις μετά από ελέγχους. Μάλιστα οι εταιρείες που θέλουν να λάβουν την σχετική ετικέτα ποιότητας, υπόκεινται σε αιφνιδιαστικούς ελέγχους ανά διετία. Από τις 84 εταιρείες που έχουν λάβει την πιστοποίηση, 26 με 30 είναι γερμανικές εταιρείες κλινοσκεπασμάτων και 20 κινεζικές. «Υπάρχουν διεθνώς πολλές διαφορετικές απόψεις σχετικά με την προστασία των ζώων» αναφέρει η Χέντεριχ. Τα τελευταία χρόνια ολοένα περισσότερες εταιρείες ενδιαφέρονται για αντίστοιχες πιστοποιήσεις, γεγονός που είναι θετικό για την προστασία των ζώων παγκοσμίως.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με ακτιβιστές, οι εν λόγω πιστοποιήσεις εξακολουθούν να έχουν κενά και αδύναμα σημεία. «Μια οριστική παραίτηση από τέτοιες πρακτικές είναι πάντα ο ασφαλέστερος τρόπος για την προστασία των ζώων», αναφέρει η Κάτριν Ζβόνεκ από τη Γερμανική Ένωση Προστασίας των Ζώων.
Εναλλακτικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν συνθετικά υλικά ή βιοδιασπώμενα φυσικά υλικά, όπως ίνες μπαμπού ή βαμβακιού. Μέχρι τότε όμως η Γερμανική Ένωση Προστασίας των Ζώων προτείνει τουλάχιστον την απαγόρευση εισαγωγής πούπουλων, που προέρχονται από αμφιλεγόμενες μεθόδους όπως η αποπτέρωση σε ζωντανά πτηνά, ή έστω μια σχετική υποχρεωτική σήμανση, ώστε να γνωρίζουν και οι καταναλωτές τι ακριβώς αγοράζουν.
Kριστιάνε Έλριχ, dpa
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη