Επιστροφή 25 χρόνια πίσω για τον πληθωρισμό, που τον Ιανουάριο άγγιξε το 6,2% συνεχίζοντας την ανηφορική πορεία. Το καλάθι της νοικοκυράς έχει πάρει «φωτιά», με την ουκρανική κρίση να συντηρεί το ενεργειακό ράλι και αυτό τον μήνα και τις τιμές να εκτοξεύονται σε μια σειρά βασικών αγαθών. Την ίδια στιγμή τα ελληνικά ομόλογα συνεχίζουν να ανεβαίνουν , με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου να φθάνει το 2,733%.
Στην κυβέρνηση επιμένουν στο θετικό αφήγημα και μιλούν για προσωρινή «αναταραχή», ωστόσο δεδομένο είναι πως θα επιστρατευθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης. Τα μέτρα αυτά δεν θα έχουν ωστόσο οριζόντιο χαρακτήρα, καθώς τα … μηνύματα από τις αγορές επιβάλλουν αυτοσυγκράτηση. Σύμφωνα με πληροφορίες οι τελικές ανακοινώσεις – που θα γίνουν πριν από το Πάσχα- θα είναι εστιασμένες σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως για παράδειγμα οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι μακροχρόνια άνεργοι.
Σε αυτή τη χρονική στιγμή το μεγάλο ζητούμενο είναι να φανεί κάποιο «φως» στο ενεργειακό τούνελ, αν και οι εκτιμήσεις μιλούν για υψηλές τιμές μέχρι το 2023 με ό,τι αυτό συνεπάγεται για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Από το βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε χθες πως «θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί η επιδότηση σε λογαριασμούς νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών» και προσέθεσε πως έχουν ήδη διατεθεί 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα η κυβερνητική πολιτική είναι εστιασμένη σε δύο κατευθύνσεις: σε στοχευμένες κινήσεις για την στήριξη όσων έχουν χαμηλά εισοδήματα (για παράδειγμα το Μάιο έρχεται νέα αύξηση του κατώτατου μισθού) και στην υλοποίηση φοροελαφρύνσεων με το βλέμμα στραμμένο στη μεσαία τάξη (ήδη ανακοινώθηκε ο νέος ΕΝΦΙΑ).
Ωστόσο ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως «ποτέ δεν θα επιτρέψω επιπόλαιες κινήσεις που θα γυρίσουν τη χώρα πίσω και θα την ανάγκαζαν να καταφύγει στην επιβολή φόρων στερώντας την ανάπτυξη». Και για μια ακόμα φορά εξέπεμψε μήνυμα πως «δεν θα επιστρέψουμε στα ελλείμματα και στη διεθνή αναξιοπιστία»
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να κάνουν βιαστικές κινήσεις, σε αυτό το κρίσιμο timing όπου εξελίσσεται η συζήτηση για την χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας. Η δεύτερη «έξοδος» στις αγορές για φέτος – που ενδεχομένως θα μπορούσε να γίνει το Μάρτιο- δεν αποκλείεται να καθυστερήσει λίγο αν συνεχιστεί αυτό το εκρηκτικό «κοκτέιλ» στην παγκόσμια οικονομία.
Πάντως στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν πως η «μεγάλη εικόνα» είναι … πολλά υποσχόμενη παρά τις «σκιές» που έχει η φωτογραφία της στιγμής λόγω δυσκολιών και προκλήσεων. Σύμφωνα με την Eurostat η χώρα μας είχε το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ε.Ε, και στο τρίτο τρίμηνο του 2021 (διαμορφώθηκε στο 200,7% του ΑΕΠ), ενώ ακολουθούν η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Την ίδια στιγμή η απουσία επενδυτικής βαθμίδας, μέσα στο περιβάλλον αβεβαιότητας που επικρατεί το τελευταίο διάστημα αναφορικά με τη νομισματική πολιτική στην Ευρώπη, καθιστά τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων πιο ευαίσθητες στη διεθνή μεταβλητότητα. Υπενθυμίζεται πως στόχος της κυβέρνησης είναι να αποκτήσει η χώρα επενδυτική βαθμίδα στις αρχές του 2023, εξέλιξη που θα βάλει την Ελλάδα στο «ραντάρ» πολυεθνικών και μεγάλων εταιρειών διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων.
Νούμερο ένα πρόβλημα η ακρίβεια
Η ανηφορική πορεία των τιμών εξελίσσεται στο βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά νοικοκυριά, κάτι που φάνηκε και σε μια ακόμα δημοσκόπηση. Ειδικότερα σε έρευνα της Marc το 47% των πολιτών δήλωσε ότι το θέμα που τους απασχολεί περισσότερο είναι η ακρίβεια. Όσον αφορά στην πρόθεση ψήφου η Νέα Δημοκρατία διατηρεί την καθαρή διαφορά από το ΣΥΡΙΖΑ με το ποσοστό της να διαμορφώνεται – σύμφωνα με τη δημοσκόπηση στο 31.5% (από 32.6% στην προηγούμενη μέτρηση).
Στο «γαλάζιο» στρατόπεδο εκτιμούν πως η πορεία της οικονομίας θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών και στο πλαίσιο αυτό το επόμενο διάστημα θα ενταθεί το φλερτ στη μεσαία τάξη. Το επιχείρημα που προβάλλεται είναι πως η αύξηση του πληθωρισμού δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Ωστόσο αναγνωρίζεται πως δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί πλήρως, αυτό το κύμα των ανατιμήσεων, που οφείλεται σε πολλούς παράγοντες (ενέργεια, αύξηση των τιμών πρώτων υλών, του κόστους μεταφοράς, στις επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής λόγω πανδημίας).
Την ίδια στιγμή η παράταση λίγων ημερών που δόθηκε για την πληρωμή σειράς φορολογικών υποχρεώσεων λόγω της κακοκαιρίας «Ελπίς» φρέναρε τα φορολογικά έσοδα του Ιανουαρίου. Πάντως στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η υστέρηση των φορολογικών εσόδων ήταν συγκυριακή και … αναμένουν καλύτερες ημέρες.