Ο όρος take or pay (δηλαδή παρέλαβε ή πλήρωσε), περιλαμβάνεται σε όλα τα αντίστοιχα συμβόλαια και είναι κοινή πρακτική στην υπογραφή μακροχρόνιων συμβάσεων. Σημαίνει ότι αν παραδοθεί το φυσικό αέριο, ο αγοραστής πρέπει να το παραλάβει γιατί έτσι κι αλλιώς θα πληρώσει. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ρήτρες φθάνουν κατά μέσο όρο το 70% ή και το 80%, ανάλογα με τη σύμβαση. Συνεπώς εταιρίες που δεν θα παραλάβουν το φυσικό αέριο ενώ έχουν συμφωνίες με τη Gazprom υποχρεώνονται να καταβάλουν το ποσό της ρήτρας, βάσει της σύμβασης.
Στο μεταξύ, πολλές εταιρίες στην Ευρώπη και ανάμεσά τους και ελληνικές έχουν ήδη αρχίζει να δέχονται από την Gazprom ειδοποιήσεις με λεπτομέρειες για τη νέα διαδικασία αγορών και πληρωμών του φυσικού αερίου, με την οποία τα ευρώ μετατρέπονται στη ρωσική αγορά από την Gazprom σε ρούβλια. Στην Ελλάδα, η ΔΕΠΑ, ο όμιλος Κοπελούζου και η Mytilineos έχουν συμβόλαια με την Gazprom.
Οι ευρωπαϊκές εταιρίες, όπως άλλωστε και οι κυβερνήσεις κρατών στην Ευρώπη είναι απέναντι σε τεράστιο δίλημμα με δεδομένα ότι είναι εντελώς ανέφικτο, να αντικατασταθεί άμεσα το ρωσικό φυσικό αέριο από άλλες πηγές. Ανάμεσά τους και κράτη μέλη με μεγάλη εξάρτηση.
Διαφορετικές πολιτικές στην Ευρώπη
Καθώς οι ΗΠΑ αποφάσισαν να απαγορεύσουν τις εξοφλήσεις ρωσικών ομολόγων και τόκων τους σε δολάρια και η ΕΕ ψάχνει τρόπους να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο, τα διλήμματα βαθαίνουν και τα χρονικά περιθώρια πιέζουν και γίνονται ασφυκτικά. Κάθε χώρα τα αντιμετωπίζει με το δικό της τρόπο:
- Ήδη η Λιθουανία διέκοψε εντελώς τις προμήθειές της σε ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
- Αντίθετα, με τη Γερμανία να αρνείται ήδη από καιρό να προχωρήσει σε εμπάργκο στα καύσιμα από τη Ρωσία, μόλις χθες έθεσε βέτο και η Αυστρία, για τις προμήθειές της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία.
- Η Σλοβακία ήδη συμφώνησε με τη μετατροπή των ευρώ σε ρούβλια.
- Τέλος η Γαλλία, κρατά ήδη στάση ανάλογη της Γερμανίας. Ήδη η υπουργός Μπάρμπαρα Πομπιλί, με δηλώσεις της στο Bloomberg, την περασμένη Παρασκευή είπε, ότι δεν θεωρεί το αίτημα ως παραβίαση της σύμβασης, καθώς οι εταιρίες θα μπορούν να πληρώνουν σε ευρώ. «Δεν αλλάζει τίποτα για τις γαλλικές εταιρίες εφόσον συνεχίσουν να πληρώνουν σε ευρώ και δεν υπάρχει κίνδυνος αθέτησης των συμβολαίων», είπε.