Υπάρχουν 41 ανοιχτοί φάκελοι για υποθέσεις ύψους 404,6 εκατ. ευρώ. Η έρευνα για την τραγωδία στα Τέμπη και οι ελληνικές εισαγγελικές Αρχές που τα βρίσκουν όλα καλά.
Απάτες «καρουζέλ» για παράνομη επιστροφή ΦΠΑ και αγροτικές επιδοτήσεις που χάθηκαν στον δρόμο για το χωράφι. Αυτές είναι οι δύο μεγάλες κατηγορίες οικονομικών εγκλημάτων στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση για το 2022 που δόθηκε προ ημερών στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Πρόκειται για το ανεξάρτητο όργανο της ΕΕ με έδρα το Λουξεμβούργο, το οποίο ερευνά τη ροή των κοινοτικών χρημάτων προς τα κράτη-μέλη της Ένωσης.
Στην έκθεση του EPPO-European Public Prosecutor’s Office οι αριθμοί που αφορούν τη χώρα μας είναι αποκαλυπτικοί: Υπάρχουν 41 ανοιχτές έρευνες για απάτες ύψους 404,6 εκατ. ευρώ, ποσό με το οποίο φέρεται να ζημιώνεται ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός. Από τους 41 φακέλους με ελληνικό ενδιαφέρον, οι 25 ανοίχτηκαν την περσινή χρονιά.
Η έκθεση δημοσιεύθηκε την 1η Μαρτίου, λίγες ώρες μετά το δυστύχημα στα Τέμπη. Και αποτελεί τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι μεταξύ των υποθέσεων που εξετάζονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι η περίφημη σύμβαση 717 για την αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Η σύμβαση υπογράφτηκε το 2014, όμως δεν έχει ολοκληρωθεί έως σήμερα, παρότι έχουν εγκριθεί περισσότερα από 60 εκατ. ευρώ.
Όπως έγραψε το Magazine, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά από τον περασμένο Νοέμβριο τη ροή των χρημάτων για τα συστήματα ασφαλείας που δεν λειτουργούν κατά μήκος του δικτύου, για τα οποία όλοι συμφωνούν ότι θα είχαν αποτρέψει την τραγωδία στα Τέμπη. Μάλιστα, το πρώτο εύρημα των «Αδιάφθορων» στο Λουξεμβούργο ήταν πως ο φάκελος για την ίδια υπόθεση είχε τεθεί στο αρχείο από την Οικονομική Εισαγγελία στην Αθήνα το 2021.
ΤΟ ΚΑΡΟΥΖΕΛ
Σύμφωνα με την έκθεση του EPPO, περισσότερα από τα μισά χρήματα στις ανοιχτές υποθέσεις με ελληνικό ενδιαφέρον – πιο ειδικά, τα 227,5 από τα 404,6 εκατ. ευρώ – αφορούν διασυνοριακές απάτες για την παράνομη είσπραξη ΦΠΑ. Στη γλώσσα των διωκτικών Αρχών αυτό ονομάζεται απάτη «καρουζέλ».
Εμπορεύματα μεγάλης αξίας και οι φόροι που τα συνοδεύουν αλλάζουν χέρια με κυκλικές συναλλαγές μεταξύ διαδοχικών επιχειρήσεων, κάτι σαν το στροβίλισμα του καρουζέλ στο λούνα παρκ. Ώσπου παρεμβάλλεται μια επιχείρηση «φάντασμα», που εισπράττει αλλά δεν αποδίδει τον ΦΠΑ. Οι εικονικές εταιρείες ελέγχονται από φυσικά πρόσωπα που βάζουν τον φόρο στην τσέπη, όμως είναι εξαιρετικά δύσκολη η ιχνηλάτηση της διαδρομής των χρημάτων και απαιτείται συνεργασία μεταξύ υπηρεσιών διαφορετικών κρατών.
Στο κομμάτι της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για την Ελλάδα σημειώνεται ότι η διασυνοριακές απάτες ΦΠΑ αφορούν τρεις μόνο ανοιχτές υποθέσεις. Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, μία εξ αυτών έχει αφετηρία την έρευνα των φορολογικών Αρχών στην πόλη Κοΐμπρα της Πορτογαλίας. Η επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία “Admiral” και τα διακινούμενα εμπορεύματα ήταν ηλεκτρονικές συσκευές, κινητά τηλέφωνα, τάμπλετ κ.α.
Για τις άλλες δύο υποθέσεις απάτης «καρουζέλ» η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία φέρεται να ενημερώθηκε από την Αρχή για το Ξέπλυμα στην Αθήνα. Πριν από αυτό, το εισαγγελικό γραφείο στο Λουξεμβούργο είχε απευθύνει επίσημα ερωτήματα προς τις Εισαγγελίες όλης της χώρας, για να λάβει την απάντηση ότι δεν εκκρεμούσε καμία παρόμοια υπόθεση στην Ελλάδα, στοιχείο που εκτός συνόρων δεν θεωρήθηκε ακριβώς αναμενόμενο. Μεταξύ άλλων στατιστικών, σημειώνεται ότι δεσμεύτηκαν περιουσιακά στοιχεία αξίας 2,8 εκατ. ευρώ.
Η ΜΑΥΡΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΥΠΑ
Σύμφωνα με την έκθεση του EPPO, στο τέλος του 2022 υπήρχαν στην Ελλάδα ανοιχτές εννέα περιπτώσεις απάτης δαπανών που σχετίζονται με αγροτικές επιδοτήσεις, μια παλιά αμαρτία που έχει ταλαιπωρήσει τη χώρα μας για δεκαετίες. Το Magazine καταλαβαίνει ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον οργανισμό πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων που εποπτεύεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και πιο ειδικά στην επάρκεια των ελέγχων που γίνονται για τη ροή των ευρωπαϊκών χρημάτων. Δεν διευκρινίστηκε σε ποιο στάδιο βρίσκεται καθεμιά από τις εννιά έρευνες για τις αγροτικές επιδοτήσεις στην Ελλάδα ούτε το εύρος της ελεγχόμενης ζημίας για τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Δεν είναι η μοναδική κατηγορία ερευνώμενης απάτης, στην οποία εγείρονται ερωτηματικά ως προς την πληρότητα των ελέγχων των ελληνικών Αρχών. Ασφαλείς πηγές λένε ότι το επόμενο διάστημα το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας πρόκειται να επικεντρωθεί στη διάθεση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, κάτι που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Το Magazine καταλαβαίνει ότι είναι κεντρική οδηγία η στενή παρακολούθηση και διασταύρωση της ροής των χρημάτων από το συγκεκριμένο πακέτο κεφαλαίων στήριξης.
Υπάρχει, τέλος, μία υπόθεση με μικρότερη ποινική απαξία και περισσότερο γκροτέσκα χαρακτηριστικά, η οποία καταγράφεται στην έκθεση του EPPO με την ένδειξη «σύνταξη κατηγορητηρίου» στην Ελλάδα για τη χρονιά που μας πέρασε. Πρόκειται για την περίπτωση ενός αστυνομικού, ο οποίος υπηρετούσε σε νησί με ενισχυμένες αφίξεις προσφύγων. Ο ίδιος φέρεται να πλαστογράφησε υπηρεσιακά έγγραφα, με σκοπό να λάβει αποζημίωση στο πλαίσιο των καθηκόντων του. Τα χρήματα βγήκαν από το κοινοτικό «πορτοφόλι» κι έτσι η υπόθεση καταγράφεται στην έκθεση.
Το ανεξάρτητο όργανο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας λειτουργεί από το 2021 στο Λουξεμβούργο – Ευρωπαίος Εισαγγελέας για την Ελλάδα είναι ο Δημήτρης Ζημιανίτης. Στην έκθεση για το 2022 σημειώνεται ότι σε όλα τα κράτη μέλη ήταν ανοιχτές 1.117 έρευνες με εκτιμώμενη συνολική ζημία ύψους 14,1 δισ. ευρώ για τα ταμεία της ΕΕ. Περίπου το μισό αφορά απάτες ΦΠΑ. Την προηγούμενη χρονιά το EPPO δέχτηκε 3.318 αναφορές και άνοιξε 865 έρευνες σε όλα τα κράτη-μέλη. Επιπλέον, μετά από ενέργειές του πάγωσαν περιουσιακά στοιχεία ύψους 359,1 εκατ. ευρώ, σχεδόν τριπλάσια από το 2021.