Η μετάδοση της τραπεζικής κρίσης από την Καλιφόρνια των ΗΠΑ στην Ζυρίχη της Ελβετίας και το τσουνάμι που έπληξε τις ευρωπαΪκές αγορές, δεν ανησυχεί, τουλάχιστον προς το παρόν τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους οι επικεφαλής των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τις διεθνείς τραπεζικές εξελίξεις αν και εμφανίζονται καθησυχαστικοί για πιθανές παρενέργειες στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την εγχώρια οικονομία. Ταυτόχρονα υπογραμμίζουν ότι το ευρωσύστημα έχει πλέον εξαιρετικά αυστηρή εποπτεία (SSM) με εξαντλητικούς τακτικούς ελέγχους και οι ελληνικές τράπεζες έχουν πλέον καθαρούς και ισχυρούς ισολογισμούς.
Την ίδια στιγμή Χρήστος Σταϊκούρας και Αλέξης Πατέλης με δημόσιες τοποθετήσεις τους χθες αναφέρθηκαν στην ικανοποιητική θωράκιση που διαθέτουν οι ελληνικές τράπεζες έναντι των διεθνών κρίσεων.
Ενδεικτικό άλλωστε της «ηρεμίας που επικρατεί» είναι το γεγονός ότι τις τελευταίες ώρες στο Λονδίνο και στο πλαίσιο του road show της Morgan Stanley οι ερωτήσεις που δέχθηκαν οι ελληνικές τράπεζες από τους επενδυτές αφορούσαν τα μελλοντικά έσοδα, τα επιχειρησιακά πλάνα της τριετίας και όχι, όπως συνέβαινε στο παρελθόν τη ρευστότητα και την κεφαλαιακή επάρκεια. Σημειώνεται ότι ο δείκτη κάλυψης ρευστότητας (liquidity coverage ratio) και ο δείκτη δανείων προς καταθέσεις βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα που ξεπερνούν την πλειονότητα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων.
Σε απόλυτα νούμερα πληροφορίες από το πιστωτικό σύστημα αναφέρουν ότι η έκθεση των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών δεν ξεπερνά τα 30 – 35 εκατ. ευρώ συνολικά και αφορά είτε καταθέσεις στη διατραπεζική αγορά είτε τοποθετήσεις σε ομόλογα της Credit Suisse , τα οποία έδιναν σημαντικές αποδόσεις της τάξης του 5% – 6% και αποτελούσαν επενδυτικό δέλεαρ. Σημειώνεται ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Credit Suisse τους τελευταίους μήνες και η ανάγκη της να πληρώνει υψηλά επιτόκια για την προσέλκυση ρευστότητας, είχαν αποσπάσει και πελάτες από τα private banking των ελληνικών τραπεζών, καθώς η ελ ελβετική τράπεζα πλήρωνε επιτόκια καταθέσεων της τάξης του 2,5% και 3,5%.
Σταϊκούρας: Σε καλύτερη θέση πλέον οι ελληνικές τράπεζες
Καθησυχαστικός σε ό,τι αφορά τον αντίκτυπο της τραπεζικής αναταραχής στην Ελλάδα εμφανίστηκε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, αναφερόμενος στην Credit Suisse, αλλά και την αμερικανική SVB. Σε ομιλία του χθες στην Βουλή, τόνισε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι σήμερα σαφώς σε καλύτερη θέση, ώστε να απορροφήσει τυχόν κλυδωνισμούς από τις διεθνείς αγορές.
Στο πλαίσιο αυτό, υποστήριξε ότι τα αίτια της κρίσης στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, αφενός για την SVB αφετέρου για την Credit Suisse, είναι διαφορετικά. Στην περίπτωση της Αμερικανικής τράπεζας, η κατάρρευση προήλθε, πρωτίστως, από σοβαρά λάθη στην επενδυτική πολιτική και στη διαχείριση κινδύνων της τράπεζας, εν μέσω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, καθώς και σε κενά στις εποπτικές πρακτικές για τράπεζες μικρού και μεσαίου μεγέθους στις ΗΠΑ.
Στην περίπτωση της Ελβετικής τράπεζας, τα προβλήματα φαίνεται να σχετίζονται με διάφορες ζημιές τα προηγούμενα έτη και με τις προθέσεις του βασικού μετόχου για τη μη παροχή πρόσθετης κεφαλαιακής ενίσχυσης, γεγονός που προκάλεσε την κατάρρευση της εμπιστοσύνης καταθετών και επενδυτών και ανάγκασε την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας να προβεί σε δήλωση στήριξης.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είναι σήμερα σαφώς σε καλύτερη θέση, ώστε να απορροφήσει τυχόν κλυδωνισμούς από τις διεθνείς αγορές.
Συγκεκριμένα, οι τράπεζες:
1ον. Έχουν εξυγιάνει τους ισολογισμούς τους, με τη χρήση του προγράμματος «Ηρακλής», και διαθέτουν μονοψήφιους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων (8,7% το Δεκέμβριο του 2022).
2ον. Έχουν ενισχύσει σημαντικά τη ρευστότητά τους, μέσω αύξησης των καταθέσεων (κατά 30% ή 50 δισ. ευρώ την τετραετία) και έχουν επανακτήσει την πρόσβασή τους στις διεθνείς αγορές (εκδόσεις τίτλων και κεφαλαιακών μέσων ύψους περίπου 12,5 δισ. ευρώ).
3ον. Διατηρούν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αρκετά άνω του ελάχιστου ορίου (17,5% το Δεκέμβριο του 2022).
4ον. Έχουν επανέλθει σε κερδοφορία, μετά από σειρά ζημιογόνων χρήσεων.
Παρόλα αυτά, δεν χωράει εφησυχασμός. Οι αβεβαιότητες είναι πολλές και οι προκλήσεις νέες και μεγάλες. Η Κυβέρνηση, σε συνεργασία με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές, παρακολουθεί τις εξελίξεις, και θα συνεχίσει να μεριμνά για τη διασφάλιση της αναγκαίας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας» κατέληξε ο υπουργός Οικονομικών.
Αλ. Πατέλης: «Η Ελλάδα είναι στις ασφαλείς χώρες»
Νωρίτερα και ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης δήλωσε στον ΣΚΑΙ πως η Ελλάδα δεν θα ζήσει ανάλογες αγωνίες με εκείνες του παρελθόντος, καθώς «δεν είναι καθόλου όπως πριν», αποκλείοντας το ενδεχόμενο capital controls και τους φόβους για κούρεμα καταθέσεων.
Ειδικότερα, υποστήριξε: «Παρακολουθούμε την κατάρρευση της SVB στην Αμερική και τα προβλήματα της Suisse στην Ευρώπη. Κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχθεί το παγκόσμιο τραπεζικό σκηνικό, ωστόσο η χώρα μας δεν είναι καθόλου, αλλά καθόλου, όπως ήταν πριν. Να θυμηθούμε τα capital controls και τους φόβους για κούρεμα καταθέσεων. Αυτά δεν πρόκειται να ξαναγίνουν.
Φυσικά έγινε πολλή δουλειά τα τελευταία χρόνια με τον Ηρακλή, που απομειώθηκαν τα κόκκινα δάνεια στις τράπεζές μας και είμαστε σε μονοψήφιο αριθμό. Φανταστείτε να ήμασταν ακόμη στα επίπεδα του 2019. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σήμερα από τον υψηλότερο λόγο καταθέσεων προς δάνεια στην Ευρώπη και το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι πάρα πολύ αυστηρό.»