Τα βασικά προγραμματικά σημεία μίας κυβερνητικής συνεργασίας, ουσιαστικά ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας στη μεγάλη εκδήλωση του κόμματός του το βράδυ της Τετάρτης στο Λαύριο.

Το πλαίσιο των 11 σημείων του «Συμβολαίου Αλλαγής», όπως λέγεται, είναι στην πραγματικότητα ένα «μίνι κυβερνητικό πρόγραμμα», που αφορά κυρίως σε θέματα κοινωνικής πολιτικής (Εργασία, Παιδεία, Υγεία, Πολιτισμός, Κράτος) και κινείται σε μία φιλοσοφία συγκλίσεων των κεντροαριστερών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων.

Πρόκειται για τη συγκεκριμενοποίηση του περιγράμματος που είχε συζητήσει ο ίδιος ο κ. Τσίπρας με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, στην πρόσφατη συνάντησή τους στο Βερολίνο, όταν και κινήθηκαν στην ίδια γραμμή, προτάσσοντας από κοινού την ανάγκη για μία προοδευτική διακυβέρνηση στην Ελλάδα – κατά τα πρότυπα, σε γενικές γραμμές, του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία.

Τυχαίο ή όχι, το άνοιγμα που έκανε ο κ. Τσίπρας και αφορά πρωτίστως εάν όχι αποκλειστικά πλέον, το ΠΑΣΟΚ, συνέπεσε με την κίνηση του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος έκλεισε την πόρτα μίας συνεργασίας με τη ΝΔ, λέγοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πιο πιθανό να κυβερνήσει με τον Βαρουφάκη, παρά με τον ίδιο.

Έτσι, 17 μέρες πριν τις κάλπες της 21ης Μαΐου και αφού ο κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να καταστήσει το ΜΕΡΑ25 και τον κ. Βαρουφάκη ως ένας μείζονος σημασίας κομμάτι στο προεκλογικό παζλ, για να κινδυνολογήσει ακόμα και με ανύπαρκτα σενάρια περί… επιστροφής στη δραχμή (!!!), αναβιώνοντας μόνος του κάτι από το 2015, το πεδίο ξεκαθαρίζει.

Εάν είναι να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας από τις πρώτες εκλογές, αυτή θα έχει προοδευτικό πρόσημο και σύνθεση, θα αφορά την κεντροαριστερά και τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, με τον ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσει στο άτυπο τραπέζι των συζητήσεων τις πρώτες 11 προτάσεις του σε θέματα, που κατά τεκμήριο υπάρχει μεγάλη σύγκλιση με το ΠΑΣΟΚ.

Ουδείς αναμένει να εκδηλωθούν πρωτοβουλίες ή και να εκφραστούν σε αυτή τη φάση συγκεκριμένες προθέσεις από την πλευρά του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος έχει ως πρώτο και βασικό στόχο την κατοχύρωση του ΠΑΣΟΚ σε ρόλο ισχυρού παράγοντα ή και ρυθμιστή των μετεκλογικών εξελίξεων με αυτόνομη παρουσία και λόγο.

Αλλά πλέον, αρχίζει να περιγράφεται με σαφή προγραμματικά σημεία, δεσμεύσεις και προτεραιότητες, η προοπτική μίας εναλλακτικής διακυβέρνησης της χώρας, απέναντι στη μονομανία της γαλάζιας αυτοδυναμίας. Και να τίθεται ένα απτό δίλημμα για τις εκλογές, που δεν είναι άλλο «συνέχιση της καταστροφικής μονοκρατίας Μητσοτάκη ή μία κυβέρνηση με κοινωνικό πρόσημο και με εκφραστές τις προοδευτικές δυνάμεις;».

Ο κ. Τσίπρας δεν επέλεξε τυχαία άλλωστε, να ρίξει το βάρος στην παρουσίαση αυτής της εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης στα μείζονα κοινωνικά θέματα, στα οποία οι επιδόσεις της γαλάζιας διακυβέρνησης τα προηγούμενα χρόνια ήταν από απογοητευτικές έως και ισοπεδωτικές, όπως σημειώνουν και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.

Η Υγεία, η προστασίας της Εργασίας, οι μισθοί, η αντιμετώπιση της ακρίβειας, τα θέματα της Παιδείας αποτέλεσαν πεδία μεγάλων κοινωνικών συγκρούσεων και πολιτικών αντιπαραθέσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και την κεντροαριστερά σε όλες τις εκφράσεις της.

Υπό αυτή την έννοια, η παρουσίαση του «Συμβολαίου Αλλαγής των 11 δεσμεύσεων, πέρα από το άνοιγμα στο ΠΑΣΟΚ και την προγραμματική περιγραφή της εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης, είναι και μία εκκίνηση της τελικής αντεπίθεσης του ΣΥΡΙΖΑ και ένα αποφασιστικό βήμα, ώστε η ατζέντα της προεκλογικής σύγκρουσης να μεταφερθεί στο πεδίο της πραγματικής πολιτικής και των μεγάλων προβλημάτων που απασχολούν την ελληνική κοινωνία.

Για την ιστορία τα 11 άρθρα του Συμβολαίου Αλλαγής, αποτελούν ένα πρόγραμμα των πρώτων 50 ημερών μίας προοδευτικής διακυβέρνησης και αφορούν τα εξής:

· Άρθρο 1ο: Αύξηση μισθών

· Άρθρο 2ο: Αντιμετώπιση ακρίβειας – Μείωση τιμών

· Άρθρο 3ο: Ρύθμιση χρεών – Προστασία πρώτης κατοικίας

· Άρθρο 4ο: Δικαιοσύνη και κανονικότητα στην εργασία

· Άρθρο 5ο: Δημόσιος πυλώνας στο τραπεζικό σύστημα

· Άρθρο 6ο: Νέο ισχυρό ΕΣΥ

· Άρθρο 7ο: Επενδύουμε στην Παιδεία

· Άρθρο 8ο: Αλλάζει το επίδομα παιδιού – 105 ευρώ το μήνα για το 2ο παιδί

· Άρθρο 9ο: Ενίσχυση του Πολιτισμού

· Άρθρο 10ο: Στηρίζουμε τα άτομα με αναπηρία

· Άρθρο 11ο: Μεταρρύθμιση στο κράτος

Άρθρο 1ο: Αύξηση μισθών

Από τις πρώτες ημέρες της προοδευτικής διακυβέρνησης νομοθετούμε για την αύξηση μισθών και εισοδημάτων.

1. Αυξάνουμε τον κατώτατο μισθό, από 01.07.2023, στα 880 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα και θεσμοθετούμε την ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή στο ύψος του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους.
2. Ξεπαγώνουμε τις τριετίες ώστε να επιτευχθεί άμεση γενναία αύξηση του μέσου μισθού
3. Αυξάνουμε τους μισθούς στο Δημόσιο τομέα, από 01.07.23, κατά 10%.
4. Επαναφέρουμε άμεσα τη 13η σύνταξη και αποδίδουμε σε 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους και σε βάθος τετραετίας τα αναδρομικά που τους στέρησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
5. Χορηγούμε την αύξηση του 7,5% για το 2023 σε όλους τους συνταξιούχους, ανεξαρτήτως της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς και εντάσσουμε μόνιμα όλους τους συνταξιούχους στον ετήσιο μηχανισμό αύξησης.
6. Θεσπίζουμε αφορολόγητο στα 10.000 ευρώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα, για εισοδήματα από την εργασία τους και εντάσσουμε στην ενιαία κλίμακα φορολόγησης όλα τα φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως μορφής απασχόλησης.
7. Καταργούμε το τέλος επιτηδεύματος

Άρθρο 2ο: Αντιμετώπιση ακρίβειας – Μείωση τιμών

Από τις πρώτες μέρες νομοθετούμε για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ακρίβειας, τη συγκράτηση και μείωση τιμών.

1. Μειώνουμε τον ΦΠΑ στα τρόφιμα στο 6% και για προϊόντα ζωτικής σημασίας ( παιδικές τροφές, γάλα, ψωμί ) στον μηδενικό συντελεστή.
2. Μειώνουμε τον ΕΦΚ στο κατώτατο συντελεστή που προβλέπει η Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
3. Καταργούμε την απόδοση ΕΦΚ για το αγροτικό και κτηνοτροφικό πετρέλαιο.
4. Ενισχύουμε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και θεσπίζουμε εντατικούς ελέγχους στις αγορές, με πολύ αυστηρούς ελέγχους για να σπάσουμε τα καρτέλ
5. Προχωράμε σε έκτακτη φορολόγηση συσσωρευμένων υπερκερδών και θεσπίζουμε πλαφόν στην κερδοφορία εταιριών κλάδων που παρουσιάζουν συστηματικά υπερκέρδη
6. Προωθούμε τις ενεργειακές κοινότητες και την αυτοπαραγωγή/αυτοκατανάλωση, με στόχο τουλάχιστον το 50% των νέων αδειών να αφορά ενεργειακές κοινότητες και αυτοπαραγωγή
7. Αποκαθιστούμε το μεταφορικό ισοδύναμο για όλους τους νησιώτες, επαναφέρουμε τη κανονικότητα των πληρωμών και διευρύνουμε τους δικαιούχους.
8. Μειώνουμε το κόστος της μηνιαίας κάρτας απεριορίστων διαδρομών στις Δημόσιες συγκοινωνίες από 27 στα 10 ευρώ.

Άρθρο 3ο: Ρύθμιση χρεών – Προστασία πρώτης κατοικίας

Από τις πρώτες ημέρες της προοδευτικής διακυβέρνησης προχωράμε σε γενναίες παρεμβάσεις για τη ρύθμιση χρεών και την προστασία πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης.

• Ρυθμίζουμε το ιδιωτικό χρέος σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία, με διαγραφή μέρους της βασικής οφειλής, για χρέη που δημιουργήθηκαν μετά το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, και με 120 δόσεις για την αποπληρωμή του υπολοίπου. Δικαίωμα ένταξης στο σχήμα θα έχουν και όσοι απώλεσαν τη ρύθμιση του 2019.
• Αναστέλλουμε τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας για ακίνητα έως 300.000ευρώ.
• Καταθέτουμε στη Βουλή το συνολικό σχέδιο αντικατάστασης του πτωχευτικού νόμου της ΝΔ με μόνιμα μέτρα ρύθμισης χρεών και προστασίας της πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης.
• Νομοθετούμε πλαίσιο κανόνων εποπτείας και φορολόγησης των δραστηριοτήτων των Funds που κατέχουν κόκκινα δάνεια.
• Νομοθετούμε δεσμευτικό πλαίσιο εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης με υποχρεωτικότητα συμμετοχής του πιστωτή. Ο μηχανισμός είναι απλός και αυτόματος, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και δίνει δύο εναλλακτικές επιλογές ρύθμισης. Μια βραχυχρόνια, (5 έως 10 έτη) με μεγάλη διαγραφή της ονομαστικής αξίας του δανείου (40% έως 60%). Μια μακροχρόνια ( έως 35 έτη), με καταβολή της αντικειμενικής αξίας του ενυπόθηκου ακινήτου σε χαμηλές δόσεις και με σταθερό επιτόκιο 2%. Σε κάθε περίπτωση προβλέπουμε κρατική επιδότηση έως και 50% της δόσης με διευρυμένα κοινωνικά κριτήρια.
• Επαναφέρουμε τη δυνατότητα προσφυγής στη δικαστική οδό σε περίπτωση αδυναμίας ρύθμισης στο εξωδικαστικό στάδιο, με ειδική σύντομη προθεσμία εκδίκασης.

Άρθρο 4ο: Δικαιοσύνη και κανονικότητα στην εργασία

Αποκαθιστούμε την δικαιοσύνη και τη κανονικότητα στην εργασία.

• Καταργούμε όλες τις αντεργατικές ρυθμίσεις ΝΔ (Νόμος Χατζηδάκη, νόμος για ΣΣΕ).
• Επαναφέρουμε τη διαπραγμάτευση για το μισθό στους Συλλογικούς Εταίρους από το 2024, θέτοντας ως βάση διαπραγμάτευσης την Ετήσια Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή.
• Αποκαθιστούμε τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας
• Ανασυστήνουμε το ΣΕΠΕ και το ενισχύουμε για ουσιαστικούς ελέγχους τήρησης της νομιμότητας.

Άρθρο 5ο: Δημόσιος πυλώνας στο τραπεζικό σύστημα

Ανακτούμε το δημόσιο έλεγχο στην ενέργεια και το νερό, συγκροτούμε δημόσιο πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα.

• Ανακτούμε το δημόσιο έλεγχο στη ΔΕΗ, και ορίζουμε διοίκηση που θα έχει στόχο τη προστασία των καταναλωτών και όχι να ηγείται η εταιρεία στο ράλι της αισχροκέρδειας.
• Επαναφέρουμε τις μετοχές των ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο Δημόσιο και μειώνουμε τον ΦΠΑ στο πόσιμο νερό στο 6% (από 13%) και στην αποχέτευση στο 13% (από 24%)
• Καταργούμε το ΤΧΣ και υπάγουμε τις μετοχές του στο Υπουργείο Οικονομικών
• Αξιοποιούμε το μερίδιο μετοχών του δημοσίου στην Εθνική Τράπεζα, ώστε να αποτελέσει, μαζί με την Αναπτυξιακή, ένα δημόσιο πυλώνα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, που θα καθοδηγεί τον ανταγωνισμό προς όφελος της πραγματικής οικονομίας και της υγειούς επιχειρηματικότητας.

Άρθρο 6ο: Νέο ισχυρό ΕΣΥ

Οικοδομούμε ένα νέο ισχυρό ΕΣΥ, για αξιοπρεπή περίθαλψη και φροντίδα υγείας για όλους.

• Αυξάνουμε τις δημόσιες δαπάνες για την υγεία στο 7% ΑΕΠ σε βάθος τετραετίας.
• Αποκαθιστούμε τον δημόσιο χαρακτήρα του ΕΣΥ, με ακύρωση των νόμων της ΝΔ για τις εργασιακές σχέσεις των γιατρών και την ιδιωτικοποίηση του συστήματος υγείας.
• Προχωράμε άμεσα, σε γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και των υπόλοιπων εργαζομένων του ΕΣΥ. Με εισαγωγικό μισθό 2.000 ευρώ στους γιατρούς, με ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά των νοσηλευτών, με νέα δέσμη κινήτρων (εργασιακών, οικονομικών, κοινωνικών εκπαιδευτικών, επιστημονικής εξέλιξης) για την προσέλκυση ιατρικού δυναμικού στο ΕΣΥ, με ειδική μέριμνα για τις δυσπρόσιτες/νησιωτικές περιοχές αλλά και για τις ειδικότητες σε έλλειψη και τα άγονα τμήματα και κλινικές σε όλη τη χώρα,
• Μονιμοποιούμε όσους βρέθηκαν στη πρώτη γραμμή της πανδημίας, επικουρικούς γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, και προχωράμε σε 15.000 στοχευμένες προσλήψεις σε βάθος 4ετίας, με παράλληλη θεσμοθέτηση μηχανισμού αυτόματης κάλυψης κενών συνταξιοδότησης.
• Επαναφέρουμε τις Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου σε καθαριότητα-φύλαξη-σίτιση των νοσοκομείων.
• Ενισχύουμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με στόχο τη λειτουργία 380 ΤΟ.Μ.Υ. σε όλη τη χώρα, σε βάθος τετραετίας.

Ενισχύουμε το θεσμό του οικογενειακού γιατρού με την αξιοποίηση ιδιωτών γιατρών συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ.

Άρθρο 7ο: Επενδύουμε στην Παιδεία

Επενδύουμε στο μέλλον με τη γενναία στήριξη όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης.

Αυξάνουμε τη χρηματοδότηση για την Παιδεία στο 5% του ΑΕΠ σε βάθος 4ετιας

• Διπλασιάζουμε τη χρηματοδότηση των ΑΕΙ σε βάθος 4ετίας.
• Προκηρύσσουμε διορισμούς εκπαιδευτικών με στόχο σε βάθος 4ετίας, οι αναπληρωτές να αποτελούν το 5% του αριθμού των μόνιμων, από 30% που είναι σήμερα.
• Διπλασιάζουμε τον αριθμό των καθηγητών στα Πανεπιστήμιά μας σε βάθος 4ετίας.
• Ενισχύουμε αποφασιστικά τις δημόσιες δαπάνες για την έρευνα και μεταφέρουμε την εποπτεία ξανά στο υπουργείο παιδείας.
• Καταργούμε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για την πρόσβαση στα πανεπιστήμια από τη φετινή χρονιά, με άμεση επαναφορά του ν.4610/2019.
• Καταργούμε την πανεπιστημιακή αστυνομία.

Άρθρο 8ο: Αλλάζει το επίδομα παιδιού – 105 ευρώ το μήνα για το 2ο παιδί

Στηρίζουμε αποφασιστικά τους νέους και τις γυναίκες, αλλάζουμε τη πολιτική ένταξης και βάζουμε φρένο στη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού.

• Αποδίδουμε σε 900.000 γυναίκες το επίδομα μητέρας (πρώην επίδομα παιδιού) το οποίο θα λαμβάνουν από τη γέννηση του παιδιού τους μέχρι τα 24 του χρόνια, ανεξαρτήτως σπουδών, και από τη συντάξιμη ηλικία τους εφ’ όρου ζωής.
• Αυξάνουμε το επίδομα μητέρας για το 2ο παιδί, από 70 ευρώ στα 105ευρώ/μήνα, και διευρύνουμε τα εισοδηματικά κριτήρια χορήγησης.
• Εξισώνουμε την άδεια μητρότητας στις εργαζόμενες ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.
• Επεκτείνουμε το επίδομα μητρότητας στις αυτοαπασχολούμενες ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες, από τους 4 στους 9 μήνες.
• Καθιερώνουμε άδεια μητρότητας σε αυτοαπασχολούμενες, ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες
• Διασφαλίζουμε δωρεάν ένταξη όλων των παιδιών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς
• Διπλασιάζουμε την επιδότηση ενοικίου σε νέες νέους 25-44 ετών.
• Δημιουργούμε Τράπεζας στέγης για τη χορήγηση οικονομικά προσιτής κατοικίας σε νέα ζευγάρια.
• Απαγορεύουμε το Air BNB σε νομικά πρόσωπα
• Διπλασιάζουμε το επίδομα ενοικίου και διευρύνουμε τα κριτήρια ένταξης
• Απλοποιούμε τη διαδικασία πολιτογράφησης στη βάση ευρωπαϊκών προτύπων με στόχο τη ταχύτερη και δίκαιη απόδοση ιθαγένειας σε χιλιάδες ανθρώπους που ζουν και εργάζονται για δεκαετίες στη χώρα.

Άρθρο 9ο: Ενίσχυση του Πολιτισμού

Ενισχύουμε αποφασιστικά τον Πολιτισμό και τους ανθρώπους της πολιτισμικής δημιουργίας.

• Θωρακίζουμε το Δημόσιο χαρακτήρα της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Καταργούμε του ΠΔ 85/2022.Ένταξη των καλλιτεχνικών ειδικοτήτων στην βαθμίδα ΤΕ δια νόμου.
• Ενισχύουμε και αναπτύσσουμε τη καλλιτεχνική εκπαίδευσης για τις παραστατικές τέχνες, ιδρύοντας Ανώτατη Σχολής Παραστατικών Τεχνών και ενισχύοντας ήδη υπάρχοντα πανεπιστημιακά τμήματα.
• Διαβαθμίζουμε τους τίτλους σπουδών της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης (μουσικής, χορού, θεάτρου, κινηματογράφου) σε βαθμίδα αντίστοιχη με ΤΕ.

Άρθρο 10ο: Στηρίζουμε τα άτομα με αναπηρία

• Αυξάνουμε τη δαπάνη των επιδομάτων αναπηρίας κατά 20%, ανεξαρτήτως ηλικιακών κριτηρίων, με άρση των υφιστάμενων αδικιών σε κατηγορίες ανάπηρων ατόμων.
• Μεταρρυθμίζουμε ριζικά το σύστημα διάγνωσης και πιστοποίησης, με ενίσχυση των ΚΕΠΑ και στελέχωση τους και με ειδικότητες κοινωνικών ειδικοτήτων
• Εξασφαλίζουμε προσβασιμότητα σε όλα τα κτίρια δημόσιας χρήσης εντός τριετίας
• Εκπονούμε και εφαρμόζουμε πιλοτικό πρόγραμμα 20 πλήρως προσβάσιμων γειτονιών
• Εξασφαλίζουμε προσωπικό βοηθού ή φροντιστή για 70.000 άτομα, ανάλογα με τις ανάγκες του ανάπηρου ατόμου, ακόμη και σε 24ωρη βάση

Άρθρο 11ο: Μεταρρύθμιση στο κράτος

Μεταρρυθμίζουμε το κράτος, για περισσότερη αξιοκρατία, λογοδοσία, δικαιοσύνη.

• Καταργούμε το νόμο του επιτελικού κράτους.
• Καμία θέση πάγιας διοικητικής ιεραρχίας δεν καταλαμβάνεται από μετακλητό υπάλληλο.
• Ενισχύουμε τον ΑΣΕΠ: το σύνολο των προσλήψεων γίνεται υπό την εποπτεία του
• Θεσμοθετούμε Διαύγεια για τη παρακολούθηση των τεχνικών έργων και Ψηφιακό μητρώο για όλες τις δημόσιες υποδομές.
• Μεταρρυθμίζουμε τη λειτουργία και το θεσμικό πλαίσιο της Ελληνικής Αστυνομίας με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση του εγκλήματος.
• Επαναφέρουμε την ΕΥΠ στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Καταργούμε τη τροπολογία που δεν επιτρέπει τη γνωστοποίηση παρακολούθησης από την ΕΥΠ μετά την ολοκλήρωσή της. Ορίζουμε νομοθετικά τον ορισμό της εθνικής ασφάλειας.
• Καταργούμε όλες τις ποινικές ασυλίες. Όλοι ίσοι απέναντι στο νόμο.
• Καταργούμε τις δυσμενείς διατάξεις του ν.4800/2021 για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια και εκσυγχρονίζουμε το οικογενειακό δίκαιο».