Μπορεί η κυβέρνηση δια του εκπροσώπου της Π. Μαρινάκη να απαντά ότι δεν είναι της παρούσης η συζήτηση, αλλά τα σενάρια για νέο εκλογικό νόμο με λίστα και όριο 5% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή και την Ευρωβουλή πληθαίνουν. Μάλιστα, στη χθεσινή ορκωμοσία των 300, αρκετοί βουλευτές, κυρίως από την κυβερνητική πλειοψηφία, στα πηγαδάκια τα μνημόνευαν.
«Για όλα τα εκλογικά ζητήματα αυτή τη στιγμή δεν έχω υπόψιν μου κάποια σχετική συζήτηση. Σε κάθε περίπτωση, αυτά δεν είναι της παρούσης. Όταν θα υπάρχει κάτι ανακοινώσιμο θα ενημερωθείτε αρμοδίως» απάντησε χθες ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος, στην πρώτη ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
Η συζήτηση, ωστόσο, η οποία άνοιξε πρόσφατα από τον εκλογικό αναλυτή Ανδρέα Δρυμιώτη και δημοσιεύματα, έχει αρχίσει και φουντώνει τόσο στο ενδοκυβερνητικό παρασκήνιο, όσο και μεταξύ των συνταγματολόγων, για την ανάγκη ή μη αποτροπής εισόδου ακραίων και περιθωριακών κομμάτων που θέλουν να καταστούν ρυθμιστές του συστήματος, στη βουλή.
Τι λένε οι Συνταγματολόγοι
Χθες, ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Αντώνης Μανιτάκης, σε ραδιοφωνική του συνέντευξη (ΕΡΑ1) σημείωσε μεταξύ άλλων ότι δεν βλέπει να υπάρχει συνταγματικό κώλυμα για την αύξηση του ορίου εισόδου κομμάτων στη βουλή. «Καταρχήν, ήδη το γεγονός ότι προβλέπεται ένα ποσοστό για να μπορέσει κανείς να συμμετάσχει στην κατανομή των εδρών και να βγάλει βουλευτή δεν θεωρήθηκε ποτέ αντισυνταγματικό. Διερωτώμαι λοιπόν γιατί η αύξηση του ορίου από το 3 στο 5% θα μπορούσε να δικαιολογηθεί αντισυνταγματική», σημείωσε μεταξύ άλλων ο καθηγητής και πρόσθεσε:
«Πιστεύω ότι είναι συνταγματικό και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Από τη στιγμή που έχουμε δεχθεί ότι είναι συνταγματικό η ενισχυμένη αναλογική, από τη στιγμή που έχουμε δεχθεί ότι ακόμα και η πριμοδότηση με 30 ως 50 βουλευτές στο πρώτο κόμμα χάριν της κυβερνησιμότητας, το τονίζω, για να έχουμε κυβέρνηση, έχει γίνει αποδεκτό και λειτουργεί στην πράξη δεκαετίες τώρα και δεν έχει προκύψει κανένα θέμα της συνταγματικότητας με την επίκληση του επιχειρήματος της ισότητας, δεν βλέπω γιατί αυτή η αύξηση απλώς του ορίου από το 3 στο 5% παραβιάζει την αρχή της ισότητας και δεν την παραβιάζει ούτως ή άλλως το ποσοστό 3%».
Αντίθετη άποψη, ωστόσο, έχει ο εκ των κορυφαίων συνταγματολόγων στο συνταγματικό δίκαιο κ. Γ. Σωτηρέλης, ο οποίος εκτιμά ότι το όριο του 5% εντείνει την κρίση εκπροσώπησης στη χώρα και την ισότητα της ψήφου και ότι αν τεθεί τέτοιο όρο, τότε θα πρέπει να επανέλθει και η απλή αναλογική.
Και ο νομικός κ. Σπ. Βλαχόπουλος, όμως, σε άρθρο του (Το Βήμα), στη Γερμανία που υπάρχει ως όριο το 5%, υπάρχει ταυτόχρονα και η στενή περιφέρεια και η διπλή ψήφος. Εάν ένα κόμμα κερδίσει τρεις στενές περιφέρειες στη Γερμανία τότε εκπροσωπείται στη Βουλή και ας μην πιάσει το όριο του 5% στην επικράτεια της Γερμανίας.
Πώς αλλάζει ο εκλογικός νόμος
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για να εφαρμοστεί από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, η όποια αλλαγή του εκλογικού νόμου, απαιτεί πλειοψηφία 2/3, δηλαδή 200 ψήφους στο Κοινοβούλιο. Με δεδομένη τη νέα σύνθεση του Κοινοβουλίου, εκτιμάται βασίμως ότι κάτι τέτοιο θα ήταν από δύσκολο έως αδύνατο, οπότε οι όποιες αλλαγές τυχόν προωθηθούν, θα μπορούν να εφαρμοστούν από τις μεθεπόμενες εκλογές, όπως ακριβώς προβλέπει και το Σύνταγμα.
Στον χώρο της κεντροδεξιάς, πάντως, πολλά κυβερνητικά και κομματικά στελέχη πιστεύουν ότι θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η πιθανότητα ανόδου του ορίου εξασφάλισης κοινοβουλευτικής παρουσίας για τα κόμματα που λαμβάνουν μέρος στις εκλογές από το 3% που είναι σήμερα, στο 5%, ώστε οι συνθήκες για να εξασφαλίζει οποιοσδήποτε πολιτικός σχηματισμός όλα τα προνόμια που απορρέουν από τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής ομάδας να γίνουν πιο απαιτητικές, έως και απαγορευτικές για όσους δεν διαθέτουν ισχυρές και αξιόπιστες προϋποθέσεις.
Ορισμένοι, μάλιστα, θεωρούν ότι η εφαρμογή μιας τέτοιας ρύθμισης θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα, ακόμα και από τις Ευρωεκλογές που θα γίνουν στην αρχή του επόμενου καλοκαιριού, πιθανότητα με επαναφορά τη λίστα εκλογής και κατάργηση της απευθείας εκλογής των νέων Ευρωβουλευτών. Το τελευταίο, πάντως, απαιτεί εξαντλητική συζήτηση και ουσιαστικές διαβουλεύσεις μεταξύ των κομμάτων, πριν καταλήξει σε συγκεκριμένη πρόταση προς κατάθεση και ψήφιση.