Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε μετά από δημοσιογραφική έρευνα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», του Ελεύθερου Τύπου, άμεσα ωφελημένοι από τις σχεδιαζόμενες αλλαγές θα είναι 365.954 νέοι συνταξιούχοι που βγήκαν μετά τις 13/5/2016 με το νόμο Κατρούγκαλου, καθώς θα δουν μείωση της ΕΑΣ και αύξηση στη σύνταξη.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος με σύνταξη 1.390 ευρώ έχει μηδενική κράτηση ΕΑΣ. Με αύξηση 3% το 2024, περνάει πάνω από τα 1.400 ευρώ και παίρνει 1.432 ευρώ, οπότε έχει μείωση ΕΑΣ κατά 32 ευρώ, ενώ από την αύξηση των 42 ευρώ τού μένουν μόνον 10 ευρώ. Με μία αλλαγή στο μίγμα της κράτησης τέτοια που να μην του «τρώει» την αύξηση της σύνταξης, η ΕΑΣ μπορεί να μειωθεί στα 10 ευρώ, οπότε θα έχει κέρδος 32 ευρώ.
Από τους νέους συνταξιούχους που καταβάλλουν ΕΑΣ, στην πρώτη κλίμακα, με συντάξεις από 1.400 ως 1.700 ευρώ, είναι περίπου 188.200 συνταξιούχοι με κράτηση 3%. Στη δεύτερη κλίμακα, με συντάξεις από 1.700 ως 2.000 ευρώ, είναι περίπου 80.240 συνταξιούχοι με κράτηση 6%. Στην τρίτη κλίμακα, με συντάξεις μεταξύ 2.000 και 2.300 ευρώ, είναι περίπου 41.400 συνταξιούχοι με κράτηση 7%, στην τέταρτη κλίμακα, με συντάξεις μεταξύ 2.300 και 2.600 ευρώ, είναι περίπου 23.000 συνταξιούχοι με κράτηση 9% και στις υπόλοιπες 4 κλίμακες, με συντάξεις από 2.600 ευρώ και άνω, βρίσκονται περίπου 33.300 συνταξιούχοι με κράτηση από 10% ως 14%.
Η ΕΑΣ επιβάλλεται και σε περίπου 600.000 παλαιούς συνταξιούχους (πριν το νόμο Κατρούγκαλου), για τους οποίους υπάρχει προβληματισμός, πρώτον, για το αν θα γίνει μείωση της κράτησης, μια που οι συντάξεις τους έχουν επανυπολογιστεί με προσωπική διαφορά, και, δεύτερον, πώς θα φανεί το όφελος. Αν μειωθεί η ΕΑΣ στις παλιές συντάξεις, η αύξηση που θα προκύψει θα περάσει στο ποσό της προσωπικής διαφοράς. Οι συνταξιούχοι θα δουν όφελος, αλλά θα απομακρυνθεί το χρονοδιάγραμμα για το μηδενισμό της προσωπικής τους διαφοράς, καθώς, επειδή θα μεγαλώνει το ποσό, θα χρειαστούν περισσότερα χρόνια μέχρι να την ισοφαρίσουν με τις ετήσιες αυξήσεις.
Για παράδειγμα, παλιός συνταξιούχος με αρχική σύνταξη 1.730 ευρώ έχει κράτηση ΕΑΣ 103,8 ευρώ και τελικό ποσό 1.280 ευρώ προ φόρου. Σήμερα παίρνει εθνική και ανταποδοτική σύνταξη 1.200 ευρώ και έχει προσωπική διαφορά 80 ευρώ (σύνολο 1.280 ευρώ). Αν η ΕΑΣ μειωθεί στα 60 ευρώ, τότε η σύνταξη προ φόρου θα είναι 1.305 ευρώ (αντί 1.280 ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι η προσωπική διαφορά της επανυπολογισμένης σύνταξης θα αυξηθεί κατά 25 ευρώ και θα πάει στα 105 ευρώ, οπότε ο συνταξιούχος θα παίρνει 1.200 ευρώ εθνική και ανταποδοτική σύνταξη και 105 ευρώ προσωπική διαφορά, δηλαδή 1.305 ευρώ, όσο και η παλιά σύνταξη προ φόρου. Για να ισοφαρίσει όμως τα 105 ευρώ της νέας προσωπικής διαφοράς με αυξήσεις θα χρειαστεί να περιμένει περισσότερα χρόνια.
Το 2024 οι συντάξεις αυξήθηκαν 3% και όπως φαίνεται στους αποκαλυπτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» πολλοί συνταξιούχοι πήραν ελάχιστη αύξηση λόγω της ΕΑΣ και άλλοι είχαν μείωση μερικών ευρώ.
Αν δεν αλλάξει η ΕΑΣ, τότε το 2025 τα πράγματα θα είναι χειρότερα, καθώς με τα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή οι αυξήσεις θα είναι ίσως και στο 2,5%. Με την ίδια ΕΑΣ, και με αυξήσεις 2,5%, οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες, γιατί η κράτηση θα ξεκινά από 3% και οι αυξήσεις θα είναι 2,5%.
Η μείωση της ΕΑΣ είναι επιβεβλημένη. Σε πολλές περιπτώσεις οι συνταξιούχοι που πήραν αύξηση 3% βρέθηκαν είτε με τα ίδια χρήματα στην τσέπη, επειδή η αύξηση μηδενίστηκε από την ΕΑΣ, είτε και με μικρότερη σύνταξη στο χέρι, επειδή με την αύξηση άλλαξαν κλίμακα και πλήρωσαν μεγαλύτερη ΕΑΣ, με αποτέλεσμα να έχουν πραγματική μείωση στη σύνταξή τους.
Ιδού μερικά παραδείγματα για τον τρόπο που η ΕΑΣ ψαλιδίζει ή και εξανεμίζει τις αυξήσεις από τις συντάξεις:
- Συνταξιούχος με 1.695 ευρώ μικτά το 2023 είχε ΕΑΣ 3% και κράτηση 50,85 ευρώ. Με την αύξηση κατά 3% για το 2024 (στα μικτά) η σύνταξη ανέβηκε στα 1.745,85 ευρώ, ενώ η ΕΑΣ διπλασιάστηκε στο 6% και η κράτηση έγινε 104,75 ευρώ! Με τη νέα κράτηση εξαφανίζεται όλη η αύξηση και η σύνταξη από τα 1.745,85 ευρώ μειώνεται στα 1.641,09 ευρώ! Ο συνταξιούχος δηλαδή παίρνει λιγότερα (1.641,09 ευρώ) από όσα είχε πριν την αύξηση (1.644,15 ευρώ), γιατί πέρασε σε νέα κλίμακα και η ΕΑΣ από το 3% πήγε στο 6%.
- Συνταξιούχος που το 2023 έπαιρνε 1.398 ευρώ μικτά δεν είχε καθόλου ΕΑΣ, γιατί ήταν κάτω από τα 1.400 ευρώ. Με την αύξηση κατά 3% για το 2024 (στα μικτά) η σύνταξη ανέβηκε στα 1.440 ευρώ, οπότε τον πιάνει η ΕΑΣ με κράτηση 3%. Επειδή το μόνο «κατώφλι» που έχει η ΕΑΣ είναι στα 1.400 ευρώ, η κράτηση θα σταματήσει στα 1.400 ευρώ και δεν θα πάει πιο κάτω τη σύνταξη. Το καθαρό όφελος που μένει στον συνταξιούχο από την αύξηση των 42 ευρώ που πήρε είναι μόλις 2 ευρώ, γιατί το 3% της αύξησης το επέστρεψε πίσω με το 3% της κράτησης από την ΕΑΣ.
Με τι ποσοστά επιβάλλεται σήμερα η ΕΑΣ στις συντάξεις;
Η ΕΑΣ επιβάλλεται σε μικτές κύριες συντάξεις ή σε άθροισμα κύριων συντάξεων από τα 1.400 ευρώ και άνω σε όλο το ποσό, με μοναδικό «πάτωμα» τα 1.400 ευρώ. Το «πάτωμα» σημαίνει ότι η σύνταξη μετά την ΕΑΣ δεν θα πέφτει κάτω από τα 1.400 ευρώ. Οι κρατήσεις είναι από 3% ως 14% με 8 κλίμακες, ανάλογα με τα ποσά σύνταξης. Από 1.400,01€ έως 1.700,00€, η κράτηση είναι 3%. Από 1.700,01€ έως 2.000,00€, κράτηση 6%. Από 2.000,01€ έως 2.300,00€, κράτηση 7%. Από 2.300,01€ έως 2.600,00€, κράτηση 9%. Από 2.600,01€ έως 2.900,00€, κράτηση 10%. Από 2.900,01€ έως 3.200,00€, κράτηση 12%. Από 3.200,01€ έως 3.500,00€, κράτηση 13%. Από 3.500,01€ και άνω, κράτηση 14%.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι που ως μισθωτοί κατέβαλαν εισφορές υψηλότερες από το 20% που ήταν στο ΙΚΑ κερδίζουν προσαύξηση που ισοδυναμεί με 0,075% για κάθε μία μονάδα επιπλέον εισφοράς και για κάθε έτος που τις κατέβαλαν. Η προσαύξηση ισχύει όμως μόνον για τους νέους από 13/5/2016 και μετά συνταξιούχους με εισφορές σε Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών και βαρέα.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Η προσαύξηση συντάξεων λόγω αυξημένων εισφορών εφαρμόζεται αλά καρτ και μάλιστα έχουν μείνει εκτός συνταξιούχοι με υψηλές εισφορές, όπως το ΝΑΤ, που οι εισφορές των ναυτικών για πλοία με ελληνική σημαία είναι 23% και για ξένη σημαία 29%. Επιπλέον, στα Φ/Γ παρακρατούνται επί του βασικού μισθού προσαυξημένου συν 22% κράτηση στο επίδομα Κυριακής Αργίας και 44,36 % στο επίδομα αδείας και Δώρου εορτών!
Η προσαύξηση όμως στη απονομή σύνταξης εφαρμόζεται στους νέους αλλά άφησε απέξω τους παλαιούς.
Πόσοι συνταξιούχοι πληρώνουν ΕΑΣ μετά το νόμο Κατρούγκαλου
ΜΙΚΤΟ ΠΟΣΟ ΚΥΡΙΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ (€) | ΠΛΗΘΟΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ | ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΕΑΣ (€) |
1.400-1.700 | 188.180 | 51 |
1.700-2.000 | 80.244 | 120 |
2.000-2.300 | 41.362 | 161 |
2.300-2.600 | 22.830 | 234 |
2.600-2.900 | 13.447 | 290 |
2.900-3.200 | 7.492 | 384 |
3.200-3.500 | 4.641 | 455 |
3.500 και άνω | 7.758 | 490 και άνω |
- Πώς η ΕΑΣ εξανεμίζει τις αυξήσεις για συντάξεις πάνω από 1.395 ευρώ
Σύνταξη μικτά 2023 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Σύνταξη με αύξηση 3% από 1ης/1/2024 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Πραγματική αύξηση 2024/2023 προ φόρου |
1.395 | 0 | 1.311 | 1.437 | 37,00 | 1316 | 5 |
1.398 | 0 | 1.314 | 1.440 | 40,00 | 1.316 | 2 |
1.401 | 1 | 1.316 | 1.443 | 43,00 | 1.316 | 0 |
1.404 | 4 | 1.316 | 1.446 | 43,38 | 1.318 | 2 |
1.407 | 7 | 1.316 | 1.449 | 43,47 | 1.321 | 5 |
1.410 | 10 | 1.316 | 1.452 | 43,56 | 1.324 | 8 |
1.413 | 13 | 1.316 | 1.455 | 43,65 | 1.327 | 11 |
1.416 | 16 | 1.316 | 1.458 | 43,74 | 1.329 | 13 |
1.419 | 19 | 1.316 | 1.462 | 43,86 | 1.333 | 17 |
1.422 | 22 | 1.316 | 1.465 | 43,95 | 1.336 | 20 |
- Πώς η ΕΑΣ «τρώει» τις αυξήσεις και μειώνει τις συντάξεις πάνω από τα 1.670 ευρώ
Σύνταξη μικτά 2023 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Σύνταξη με αύξηση 3% από 1ης/1/2024 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Διαφορά στη σύνταξη 2024/2023 προ φόρου | Αύξηση που «φαγώθηκε» από την ΕΑΣ |
1.670 | 50 | 1.523 | 1.720 | 103 | 1.520 | -3 | 50 |
1.676 | 50 | 1.528 | 1.726 | 103 | 1.525 | -3 | 50 |
1.679 | 50 | 1.531 | 1.729 | 103 | 1.528 | -3 | 50 |
1.680 | 50 | 1.532 | 1.730 | 103 | 1.529 | -3 | 50 |
1.683 | 50 | 1.535 | 1.733 | 104 | 1.532 | -3 | 50 |
1.686 | 51 | 1.537 | 1.737 | 105 | 1.534 | -3 | 51 |
1.692 | 51 | 1.543 | 1.743 | 105 | 1.540 | -3 | 51 |
1.695 | 51 | 1.546 | 1.746 | 105 | 1.543 | -3 | 51 |
1.698 | 51 | 1.548 | 1.749 | 105 | 1.545 | -3 | 51 |
1.700 | 51 | 1.550 | 1.751 | 105 | 1.547 | -3 | 51 |
- Πώς η ΕΑΣ μειώνει τις αυξήσεις στις συντάξεις πάνω από 1.700 ευρώ
Σύνταξη μικτά 2023 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Σύνταξη με αύξηση 3% από 1ης/1/2024 | Kράτηση ΕΑΣ | Σύνταξη προ φόρου | Πραγματική αύξηση 2024/2023 προ φόρου |
1.740 | 104 | 1.537 | 1.792 | 108 | 1.583 | 46 |
1.820 | 109 | 1.608 | 1.875 | 112 | 1.657 | 49 |
1.880 | 113 | 1.661 | 1.936 | 116 | 1.711 | 50 |
1.920 | 115 | 1.697 | 1.978 | 119 | 1.748 | 51 |
1.980 | 119 | 1.750 | 2.039 | 143 | 1.782 | 32 |
2.000 | 120 | 1.767 | 2.060 | 144 | 1.801 | 34 |
2.240 | 157 | 1.958 | 2.307 | 208 | 1.973 | 15 |
2.260 | 158 | 1.976 | 2.328 | 210 | 1.991 | 15 |
2.280 | 160 | 1.993 | 2.348 | 211 | 2.008 | 15 |
2.300 | 161 | 2.011 | 2.369 | 213 | 2.026 | 15 |